Një studim i ri shkencor ka ngjallur shqetësime të reja mbi sigurinë e produkteve higjienike menstruale të ripërdorshme, pas zbulimit të përqendrimeve të larta të kimikateve PFAS në disa prej tyre. PFAS – të njohura si “kimikatet e përjetshme” për shkak të qëndrueshmërisë së tyre në mjedis dhe trupin e njeriut – janë gjetur në produkte të prodhuara në ShBA dhe Evropë, përfshirë të brendshme dhe peceta menstruale të ripërdorshme.
Studimi, i botuar në revistën shkencore “Environmental Science and Technology Letters”, analizoi 59 produkte të tilla dhe zbuloi se në rreth 30% të tyre, PFAS ishin shtuar qëllimisht për t’i bërë produktet më rezistente ndaj ujit dhe njollave. Në raste të tjera, nivelet më të ulëta të këtyre substancave u lidhën me ndotjen aksidentale gjatë procesit të prodhimit.
Sipas prof. Marta Venier nga Universiteti i Indianës, një nga autoret kryesore të studimit, ekzistojnë produkte menstruale që nuk përmbajnë aspak PFAS, çka dëshmon se përdorimi i tyre nuk është i domosdoshëm për funksionin e produktit. “Kjo i bën kompanitë të përgjegjshme dhe tregon se përzgjedhja e materialeve është një zgjedhje e vetëdijshme”, u shpreh Venier.
PFAS janë lidhur prej vitesh me një sërë rreziqesh për shëndetin, duke përfshirë:
-
Rritjen e rrezikut për kancer, sipas klasifikimit nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH);
-
Dëmtime në sistemin riprodhues dhe imunitar;
-
Zhvillim të vonuar tek fëmijët në rastet e ekspozimit gjatë shtatzënisë.
Ndërsa lëkura zakonisht ofron njëfarë mbrojtjeje, kontakti i drejtpërdrejtë i këtyre produkteve me zonat intime rrit rrezikun potencial të absorbimit të substancave të dëmshme.
Megjithëse produktet e ripërdorshme menstruale përfaqësojnë një alternativë më miqësore me mjedisin, duke reduktuar mbetjet plastike dhe konsumin e resurseve, kërkohen më shumë studime për të garantuar sigurinë e tyre afatgjatë — si në përdorim të drejtpërdrejtë, ashtu edhe pas larjeve të vazhdueshme.
Ekspertët i bëjnë thirrje prodhuesve të rishikojnë formulat e tyre, dhe institucioneve shëndetësore të rrisin mbikëqyrjen dhe transparencën rreth përbërësve të këtyre produkteve, me qëllim mbrojtjen e shëndetit të grave dhe vajzave në mbarë botën.
