Një studim i ri nga Universiteti i Utah zbulon se ekspozimi ndaj ndotjes industriale gjatë shtatzënisë mund të ndikojë jo vetëm tek fëmija i lindur, por edhe tek nipërit e mbesat e tyre.
Hulumtimi tregon se fëmijët kanë një rrezik më të lartë për të pasur aftësi intelektuale të kufizuara nëse gjyshet e tyre kanë jetuar pranë objekteve industriale gjatë shtatzënisë. Sa më i lartë të jetë densiteti i këtyre industrive, aq më i madh është rreziku.
“E dimë që ajri i ndotur është i dëmshëm për shëndetin tonë, por është tronditëse të mendosh se çfarë mund të shkaktojë te brezat e ardhshëm,” tha Sara Grineski, profesore dhe autore kryesore e studimit.
Hulumtimi përdori të dhëna historike dhe regjistra familjarë në Utah për të lidhur vendndodhjet e industrive me adresat e banimit të gjysheve dhe prindërve gjatë shtatzënisë.
Analiza tregoi se rreziku ishte më i madh kur gjyshet materne ishin të ekspozuara, duke treguar një ndikim të veçantë të zinxhirit maternal.
“Veprimtaria industriale shpesh liron ndotës që mund të qëndrojnë në tokë, ujë dhe ajër për dekada,” shpjegoi Roger Renteria, një nga studiuesit.
“Ky studim na tregon se si ndikimet afatgjata të ndotjes mund të prekin jo vetëm brezin aktual, por edhe brezat e ardhshëm.”
Rezultatet e studimit, të publikuara më 10 gusht 2025 në revistën Science of the Total Environment, theksojnë rëndësinë e marrjes së masave për të mbrojtur shëndetin e brezave të ardhshëm nga ndotësit industrialë.