KFOR ka vendosur një “No Flight Zone” mbi zonën operacionale të Korporatës Energjetike të Kosovës (KEK) si masë mbrojtjeje për infrastrukturën kritike energjetike. Ky vendim është marrë pas një incidenti serioz: një shpërthim më 29.11.2024 në kanalin Ibër-Lepenc — një strukturë kyçe për furnizimin me ujë të termoelektranave dhe qyteteve përreth.
KFOR argumenton se kufizimi i fluturimeve në hapësirën ajrore të ulët mbi KEK është një masë sigurie për të parandaluar rreziqe të mëtejshme ndaj objektit kritik. Përjashtim bëjnë vetëm rastet emergjente.
Çfarë ndodhi në shpërthim
-
Shpërthimi shkaktoi dëmtime serioze në kanalin Ibër-Lepenc, duke rrezikuar furnizimin me ujë për 7 komuna: Mitrovicë të Jugut dhe Veriut, Zveçan, Vushtrri, Gllogoc, Skenderaj dhe një pjesë të Prishtinës.
-
U përdorën 15–20 kg eksploziv me detonatorë mekanikë dhe fitil ndezës me djegie të ngadalshme.
-
Pas ngjarjes, Policia dhe Prokuroria Speciale e Kosovës kryen bastisje dhe sekuestrime armësh, dhe arrestuan disa persona, prej të cilëve dy janë në paraburgim.
Konsekencat politike
-
Autoritetet e Kosovës e kanë cilësuar shpërthimin si sulm terrorist dhe kanë fajësuar Serbinë.
-
Serbia i ka mohuar akuzat.
-
SHBA dhe BE e kanë dënuar incidentin dhe kanë kërkuar ndëshkimin e përgjegjësve.
Përse kjo është e rëndësishme
Kanali Ibër-Lepenc është vital për furnizimin me ujë të termoelektranave Kosova A dhe B, industrive kyçe si Trepça e Ferronikeli, ujësjellësve dhe bujqësisë në veri dhe jug të Kosovës. Çdo dëmtim në këtë infrastrukturë ka pasoja të mëdha për sigurinë energjetike dhe ujore të vendit.
Në pak fjalë: KFOR e ka marrë këtë vendim për të mbrojtur një objekt energjetik jetik pas një sulmi të rëndë dhe për të parandaluar rreziqe të mëtejshme nga fluturimet në zonën e tij.
Nëse do, mund të të bëj një diagram kronologjik të ngjarjeve që lidhen me shpërthimin dhe kufizimin e fluturimeve, që e bën më të qartë lidhjen mes ngjarjeve dhe vendimeve të KFOR.
