Një studim i ri i publikuar këtë javë në Journal of Experimental Psychology sugjeron se njerëzit që perceptohen si “cool” kanë gjashtë karakteristika të përbashkëta, pavarësisht vendit ku jetojnë.
Sipas studiuesve nga Universiteti Adolfo Ibáñez në Kili, Universiteti i Arizonës dhe ai i Xhorxhias, “cool”-i nuk është thjesht një etiketë pop-kulturore, por një konstrukt universal që lidhet me tipare specifike të personalitetit.
Cilat janë tiparet që përbëjnë “cool”-in?
Studimi, i kryer me rreth 6,000 pjesëmarrës nga 12 vende, identifikoi këto gjashtë cilësi si thelbësore për të qenë “cool”:
-
Ekstroversioni
-
Hedonizmi
-
Fuqia
-
Aventura
-
Hapja ndaj risive
-
Autonomia
Këto tipare shfaqeshin në mënyrë të qëndrueshme në të gjitha kulturat e studiuara, nga Koreja e Jugut e deri në Nigeri dhe SHBA.
“Pavarësisht nëse është Kina, Koreja apo Kili, njerëzit admirojnë ata që sfidojnë kufijtë dhe nxisin ndryshimin”, tha Todd Pezzuti, bashkëautor i studimit dhe profesor i marketingut në Universitetin Adolfo Ibáñez.
“Cool” ≠ “I mirë”
Studimi dalloi qartë mes “cool”-it dhe të qenit “i mirë”. Tipare si qetësia, ndershmëria, universalizmi, sjellja e mirë dhe tradicionalizmi shoqëroheshin më shumë me njerëzit “të mirë” sesa me ata “cool”. Vetëm aftësia personale ishte e përbashkët për të dyja kategoritë.
Sipas bashkautorit Caleb Warren nga Universiteti i Arizonës, ndonëse një person “cool” zakonisht është edhe i pëlqyeshëm, ai shfaq edhe cilësi që nuk janë domosdoshmërisht morale, si hedonizmi apo dëshira për pushtet.
A lindemi “cool”?
Pezzuti theksoi se shumica e këtyre tipareve janë të lindura, jo të mësuara. “Pesë prej tyre janë pjesë e strukturës së qëndrueshme të personalitetit,” tha ai.
Megjithatë, ekspertë të tjerë si Jonah Berger nga Wharton School thonë se edhe pse “cool”-i mund të ketë një komponent natyror, ka gjithashtu mënyra për ta zhvilluar apo për të ndikuar perceptimin që të tjerët kanë për ne.
Shembulli i Elon Musk
Si shembull të një figure publike “cool”, Pezzuti përmendi Elon Musk, duke përmendur ekstroversionin e tij publik, sjelljet e papritura, aventurat e guximshme si kolonizimi i Marsit, si dhe pavarësinë e tij si njeri dhe sipërmarrës.
Pse ka rëndësi të studiojmë “cool”-in?
Ekspertët pajtohen se “cool” nuk është vetëm një nocion kulturor i momentit, por një formë e shpejtë e gjykimit shoqëror, që përmbledh sinjale për statusin, përkatësinë dhe identitetin në mënyra të menjëhershme, por shpesh të padukshme.
Në epokën e rrjeteve sociale dhe influencuesve, ku perceptimi ka ndikim të drejtpërdrejtë në sjelljen individuale dhe kolektive, studimi i “cool”-it ofron njohuri të vlefshme për marketingun, psikologjinë dhe sociologjinë moderne.
