Fermerët në Kosovë po shprehin pakënaqësi të thellë për vonesat në shpërndarjen e subvencioneve bujqësore, duke thënë se kjo po rrezikon seriozisht përgatitjet për sezonin e vjeshtës.
Subvencionet vonojnë, prodhimi rrezikohet
Valon Vehapi, fermer nga fshati Suhadoll i Lipjanit, që këtë vit ka mbjellë rreth 120 hektarë me grurë, thotë se pa mjete në kohë, shumë toka bujqësore mund të mbesin të papunuara:
“Mos të vonohen më shumë se në shtator. Mandej kemi vështirësi financiare. Nëse nuk lëshohen mjetet, nuk punohen tokat. Nëse po, secili blen farë, naftë, dhe e punon tokën.”
Sipas tij, subvencionet duhet të jepen jo më vonë se mesi i shtatorit, në mënyrë që fermerët të përgatiten për mbjelljet e vjeshtës.
Edhe Bunjamin Jashanica, një tjetër fermer që këtë verë ka korrur rreth 25 hektarë grurë, thekson se subvencionet janë thelbësore për të blerë naftë, plehra dhe fara, që kërkojnë pagesa të menjëhershme. Ai shprehet i zhgënjyer që vitin e kaluar mjetet përfundimtare i mori në dhjetor, kohë kur mbjelljet kishin përfunduar:
“Na duhen mjetet në shtator, jo në dhjetor. Subvencionet janë motivi ynë për të punuar.”
Ministria pranon vonesën: “Thirrja për aplikim nisi me një muaj vonesë”
Në një përgjigje zyrtare, Ministria e Bujqësisë, përmes Agjencisë për Zhvillimin e Bujqësisë (AZHB), ka pranuar se këtë vit ka pasur një vonese prej rreth 20 ditësh për shkak të fillimit më të vonshëm të thirrjes për aplikim, krahasuar me vitin e kaluar.
Sipas AZHB-së:
-
Procesi i shtypjes së vendimeve për subvencione nisi më 20 korrik 2025
-
Deri tani janë shtypur 10,240 vendime nga 33,781 aplikues
-
Vlera totale e deritanishme e vendimeve: rreth 17 milionë euro
-
Aplikimet e mbetura janë në fazë të kontrollit administrativ ose në terren
Krahasim me vitin e kaluar
Në vitin 2024, pagesat për grurë kishin nisur që në fund të qershorit, gjë që i kishte dhënë fermerëve më shumë kohë për përgatitje.
Kërkesa e përbashkët e fermerëve është e qartë: Subvencionet të lëshohen para shtatorit, në mënyrë që ata të mund të planifikojnë dhe të mbjellin në kohë. Nëse jo, rrezikohet seriozisht e gjithë cikli i prodhimit për vitin e ardhshëm.