Popullsia e Fregonës, një orë larg me makinë në veri të Venedikut, është tkurrur me pothuajse një të pestën gjatë dekadës së fundit.
Deri në qershor të këtij viti kishte vetëm katër lindje të reja dhe shumica e rreth 2,700 banorëve të mbetur janë të moshuar, nga burrat që pinë proseccon e mëngjesit deri te gratë që mbushin çantat e tyre me çikore dhe domate në tregun javor.
Për Giacomo De Lucën, mbyllja e klasës pritëse të shkollës do të ishte një kthesë e papritur: nëse fëmijët largohen nga Fregona për të studiuar, ai ka frikë se ata nuk do të kthehen kurrë pas.
Kështu që ai ka vizituar zonën përreth, madje ka vizituar një fabrikë picash aty pranë, duke u përpjekur t’i bindë prindërit që t’i dërgojnë fëmijët e tyre në qytetin e tij dhe të ndihmojnë në mbajtjen e shkollës hapur, raporton BBC, transmeton Gazeta Shneta.
“Po ofroj t’i marr me një minibus, kemi ofruar që fëmijët të qëndrojnë në shkollë deri në orën gjashtë të mbrëmjes, të gjitha të paguara nga këshilli”, tha kryebashkiaku, me ndjenjën e tij të urgjencës të dukshme.
“Jam i shqetësuar. Pak nga pak, nëse gjërat vazhdojnë kështu, fshati do të vdesë”.
Kriza demografike e Italisë shtrihet përtej Fregonës dhe po thellohet.
Gjatë dekadës së fundit, popullsia në të gjithë vendin është tkurrur me gati 1.9 milionë dhe numri i lindjeve ka rënë për 16 vjet rresht.
Mesatarisht, gratë italiane tani po lindin vetëm 1.18 foshnje, niveli më i ulët i regjistruar ndonjëherë. Kjo është nën shkallën mesatare të fertilitetit të BE-së prej 1.38 dhe shumë më poshtë se 2.1 e nevojshme për të mbështetur popullsinë.
Pavarësisht përpjekjeve të saj për të inkurajuar lindjen e fëmijëve dhe shumë diskutimeve për politika miqësore ndaj familjes, qeveria e krahut të djathtë e Giorgia Melonit nuk ka qenë në gjendje ta ndalë rënien.
“Duhet të mendosh shumë para se të lindësh një fëmijë”, pranon Valentina Dottor kur takohemi në sheshin kryesor të Fregonës, me vajzën e saj 10-muajshe Diletta që gumëzhinte në një karrocë fëmijësh.
Valentina merr një pagesë prej rreth 200 eurosh (175 paund) në muaj për vitin e parë të Dilettës, por sapo humbi Bonusin e ri të Foshnjës prej 1,000 eurosh të qeverisë për fëmijët e lindur në vitin 2025.
Ka edhe lehtësime të reja tatimore dhe leje prindërore më të gjata.
Por Valentina tani duhet të kthehet në punë dhe thotë se qasja në kujdesin ndaj fëmijëve me çmime të përballueshme është ende shumë e vështirë.
“Nuk ka shumë foshnje, por as shumë vende për kopshte”, thotë ajo. “Jam me fat që gjyshja ime kujdeset për vajzën time. Nëse jo, nuk e di ku do ta lija.”
Kjo është arsyeja pse shoqet e saj janë të kujdesshme ndaj amësisë.
«Është e vështirë – për shkak të punës, shkollave, parave», thotë Valentina. «Ka njëfarë ndihme, por nuk mjafton për të pasur fëmijë.
Disa kompani në rajonin e Venetos i kanë marrë gjërat në duart e tyre.
Një udhëtim i shkurtër me makinë drejt luginës nga Fregona do të gjeni një zonë të madhe industriale të mbushur me firma të vogla dhe të mesme, shumë prej të cilave drejtohen nga familje.
Irinox, një prodhues i ftohësve me presion, e dalloi problemin e prindërimit shumë kohë më parë dhe vendosi të vepronte në vend që të humbiste punëtorë të vlefshëm.
Firma bashkoi forcat me shtatë të tjera për të krijuar një çerdhe pak hapa larg fabrikës – jo falas, por me zbritje të mëdha dhe të përshtatshme. Ishte e para e këtij lloji në Itali.
“Ishte shumë e rëndësishme të dija që kisha mundësinë ta vendosja djalin tim dy minuta larg këtu, sepse mund ta kontaktoj në çdo kohë dhe shumë shpejt”, shpjegon një nga shefet e financave të firmës, Melania Sandrin.
Pa çerdhen ajo do ta kishte të vështirë të kthehej në punë: nuk donte të mbështetej te prindërit e saj dhe kopshtet shtetërore në përgjithësi nuk i pranojnë fëmijët për një ditë të plotë.
“Ekziston gjithashtu një listë përparësish… dhe ka pak, pak vende”, thotë Melania.
Ashtu si Valentina, ajo dhe shoqet e saj e shtynë lindjen e fëmijëve deri në fund të të 30-ave, të etura për të ndërtuar karrierën e tyre, dhe Melania nuk është e sigurt nëse do të ketë një fëmijë të dytë, as tani. “Nuk është e lehtë”, thotë ajo.
Lindja e mëvonshme e fëmijës, një trend në rritje këtu, është një faktor tjetër në uljen e pjellorisë.
E gjithë kjo është arsyeja pse CEO Katia da Ros mendon se Italia duhet të bëjë “ndryshime masive” për të adresuar problemin e saj të popullsisë.
“Nuk janë pagesat prej 1,000 eurosh që bëjnë diferencën, por të kesh shërbime si kopshte falas. Nëse duam ta ndryshojmë situatën, na duhen veprime të forta”, thotë ajo.