Ekziston vetëm një pikë për të cilën, në korridoret e pushtetit në Teheran, të gjithë duket se bien dakord: jeta e Khameneit.
Vrasja e Udhëheqësit Suprem do të mbyllte derën për çdo negociatë dhe mund të provokonte përgjigje të pakufizuara, tha një zyrtar për Reuters.
Dhe në fund të fundit, dy ditë më parë edhe autoriteti më i lartë fetar shiit në Irak, Ajatollah i Madh Ali al Sistani, sigurisht jo i dyshuar për simpati ndaj Khameneit, paralajmëroi për “pasoja katastrofike për rajonin” dhe “kaos të përhapur” nëse ai do të eliminohej.
Por pas kësaj vije, lufta ka hapur çarje dhe përçarje në sistemin e Republikës Islamike, të cilat kanë të bëjnë me menaxhimin operativ të konfliktit, por edhe me zgjedhjet politike që duhen bërë.
Khamenei, i cili është 86 vjeç dhe ka qenë i sëmurë për njëfarë kohe, është i mbyllur në një bunker të ndjekur nga avionët izraelitë.
Vetëm pak njerëz flasin me të ballë për ballë.
Një grup zyrtarësh të lartë po kërkojnë një rrugëdalje nga ngërçi për të siguruar regjimin dhe për të shmangur një luftë shkatërruese, sipas asaj që La Repubblica ka mësuar nga dy burime me njohuri për diskutimet në vazhdim.
Ata përfshijnë vëllezërit Larijani, ish-kryetarin e fuqishëm të Parlamentit Ali dhe ish-kreun e gjyqësorit Sadegh, ish-presidentin e konsideruar të moderuar, Hassan Rouhani, i cili nënshkroi marrëveshjen bërthamore me Obama-n në vitin 2015.
Ata besojnë se Khamenei ka arritur në një rrugë pa krye dhe nuk ka iniciativë për të shpëtuar Iranin.
Ata po përpiqen ta bindin atë t’ia dorëzojë pushtetin një këshilli udhëheqës, një lloj kthimi në origjinë: në vitin 1979 Ajatollah Khomeini krijoi fshehurazi një “këshill revolucionar” për të menaxhuar revolucionin islamik.
Megjithatë, Khamenei nuk ka ndërmend të bëjë një hap prapa.
Ai ka treguar pasardhës të mundshëm në rast se eliminohet, por teksa është gjallë, ai dëshiron të vendosë.
Një nga këshilltarët e tij të hershëm, Ali Akbar Velayati, paralajmëron se bazat e përdorura nga forcat amerikane për të nisur sulme kundër lokacioneve bërthamore iraniane do të konsiderohen “objektiva legjitime për forcat tona të armatosura”.
Por udhëheqësit e regjimit e dinë mirë se një përgjigje ushtarake që përfshin ushtarë ose baza amerikane mund të prodhojë një kundërsulm edhe më të ashpër, duke e vënë sistemin e Republikës Islamike edhe më shumë në rrezik.
Kjo është ajo që po përdor grupi i udhëhequr nga Larijanët, i cili do të donte të arrinte një negociatë me amerikanët. Dhe është linja e shprehur pjesërisht edhe nga Ali Shamkhani, një këshilltar i Udhëheqësit, i cili u raportua i vdekur në ditët e para të bombardimeve, por është gjallë dhe i plagosur.
“Edhe nëse lokacionet bërthamore shkatërrohen, loja nuk ka mbaruar”, shkruan ai.
“Materialet e pasuruara, njohuritë iraniane dhe vullneti politik do të mbeten. Iniciativa tani u përket atyre që luajnë me zgjuarsi dhe shmangin sulmet e verbra”.
Megjithatë, mbështetësit e negociatave duhet të merren me ultrakonservatorët e udhëhequr nga Saeed Jalili, një veteran i luftës Iran-Irak, një ish-kandidat i mundur në zgjedhjet e fundit presidenciale që i dhanë fitoren Pezeshkianit më pragmatik.
Jalili ka shumë ndikim në parlamentin iranian ku dominojnë ekstremistët, të cilët dje bënë thirrje për një reagim sensacional, përkatësisht mbylljen e Ngushticës së Hormuzit, gjë që do ta vinte Iranin në një kurs përplasjeje me arabët e Gjirit dhe kundër interesave të veta, sepse kjo është një rrugë e rëndësishme tranziti për naftën iraniane.
Parlamenti nuk ka fuqinë të vendosë se si ta menaxhojë luftën, por ata po shtyjnë për një përplasje ushtarake, duke kërcënuar të nxisin rrugët duke shfrytëzuar dëshirën për hakmarrje të skajeve më ekstremiste. Kjo shpjegon gjithashtu pjesëmarrjen e Pezeshkianit në demonstratën në sheshin Enghelab dje pasdite.
“Ai ishte atje për t’i mbajtur besnikët dhe të papajtueshëm të lumtur”, thotë një gazetar iranian.
Për momentin, këto nuk janë demonstrata masive.
Opozita më laike dhe liberale po vëzhgon, duke u përpjekur të kuptojë se çfarë ekuilibri ose përçarjeje do të mbizotërojë brenda aparatit tani që Amerika ka hyrë në luftë, ndërsa sheshet dhe rrugët e Teheranit patrullohen nga Basiji, eksperti i frikshëm i milicisë në shtypjen e rrugëve, një shenjë se sistemi është gati të mbrohet me mish e me shpirt, të paktën brenda vendit.
