Beograd, Qershor 2025 – Në vendin ku dikur ngrihej godina e shkatërruar e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë së Jugosllavisë, e bombarduar nga NATO në vitin 1999 dhe më pas e shpallur pasuri kulturore, po planifikohet ndërtimi i një kompleksi luksoz me emrin “Tramp Tower Beograd”.
Projekti po udhëhiqet nga Jared Kushner, dhëndri i ish-presidentit amerikan Donald Trump, ndërsa është e përfshirë edhe kompania Trump Organization, e drejtuar nga djemtë e Trumpit, Donald Jr. dhe Eric Trump. Investimi prej 500 milionë dollarësh përfshin një hotel me 175 dhoma dhe 1.500 njësi rezidenciale.
Ky zhvillim ka shkaktuar një valë reagimesh në opinionin publik serb dhe ndërkombëtar. Qendra.INFO raporton se projektit i është hapur rruga vetëm pas vendimit të qeverisë serbe në nëntor 2024 për të hequr statusin e mbrojtjes kulturore të ndërtesës – vendim që përkoi me fitoren zgjedhore të Trumpit në SHBA. Dhjetëra ekspertë të trashëgimisë kulturore në Serbi e kanë quajtur vendimin të paligjshëm dhe politik.
Protesta masive kanë shpërthyer në mars 2025 në Beograd, të udhëhequra nga studentë dhe qytetarë që e konsiderojnë projektin simbol të korrupsionit dhe shitjes së sovranitetit të vendit. Në maj, Prokuroria për Krimin e Organizuar nisi hetime dhe ngriti aktakuzë ndaj drejtorit të Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve për keqpërdorim detyre.
Ndërkohë, media prestigjioze amerikane si New York Times dhe Bloomberg kanë raportuar gjerësisht për këtë çështje. New York Times e ka cilësuar projektin si shkak për dorëheqje dhe hetime penale në Serbi, ndërsa Bloomberg thekson se Kulla e Trumpit po nxit tensione të reja në një vend që ende përballet me plagët e së kaluarës dhe sfidat mes influencave lindore dhe perëndimore.
Projekti është pjesë e një vale të re investimesh nga Lindja e Mesme në Ballkan. Kushner ka siguruar fonde nga Katari dhe Emiratet përmes kompanisë Affinity, dhe është në bashkëpunim me Mohamed Alabbar nga Dubai. Këto projekte – përfshirë edhe zgjerimin 12 miliardë dollarësh të “Beogradit mbi ujë” – janë parë nga shumë qytetarë si “shkatërrim i trashëgimisë dhe kujtesës kolektive të popullit serb