Tensioni mes Izraelit dhe Iranit ka hyrë në një fazë të re përballjeje të mundshme, me përgatitje intensive ushtarake nga të dyja palët. Të enjten, presidenti i ri iranian, Masoud Pezeshkian, deklaroi: “Nëse do të shkatërrojnë impiantet tona bërthamore, do t’i rindërtojmë. Aftësitë teknike janë në mendjet tona.” Një mesazh i qartë: Irani është i përgatitur për çdo skenar – po aq sa edhe kundërshtari.
Përgatitjet dhe paralajmërimet
Prej muajsh janë qarkulluar raportime mbi një ofensivë të mundshme izraelite kundër objekteve bërthamore iraniane. Madje, edhe “The New York Times” ka publikuar skenarë të detajuar që përfshijnë: neutralizimin e mbrojtjes ajrore iraniane, bombardime të përqendruara ndaj instalimeve bërthamore dhe ndërhyrje të komandove nga toka për të “përfunduar punën”.
Lëvizje të shumta janë vërejtur në ditët e fundit. U raportuan fluturime nga SHBA drejt Izraelit që sillnin pajisje ushtarake. Ndërkohë, Forcat Ajrore izraelite kanë kryer sulme të gjata rreze kundër rebelëve Houthi në Jemen, duke testuar kapacitetin operacional për operacione të gjera. Sipas analistëve, janë studiuar rrugët e mundshme të ndërhyrjes një përsëritje në shkallë më të madhe e sulmeve të mëparshme ndaj Iranit.
Izraeli mbështetet në një arsen me rreze të gjatë veprimi dhe avionë luftarakë të avancuar F-15 dhe F-35, të cilët ofrojnë avantazh ajror. Po ashtu, teknologjia elektronike luan një rol kyç: avionët mund të çorientojnë sistemet e radarëve dhe komunikimin e armikut. Nuk përjashtohet as mundësia e sabotimeve të brendshme, përmes rrjeteve që më parë kanë goditur objektiva strategjikë në territorin iranian.
Objektivat iranianë dhe vështirësitë
Lista e objektivave të mundshëm është e njohur: Natanz, Fordoë, kompleksi i Isfahanit dhe qendrat kërkimore të vendosura brenda maleve apo nën mbrojtje të rëndë betoni, si në Kolang Gaz La. Gardistët revolucionarë iranianë kanë shtuar masat mbrojtëse me postblloqe dhe barrierë fizike. Gjithsesi, Izraeli përfiton nga dobësitë në mbrojtjen iraniane: sistemet S-300 të furnizuara nga Rusia janë pjesërisht të eliminuara dhe ato vendore konsiderohen jo mjaftueshëm efektive.
Megjithatë, rezultati i sulmit mbetet i paqartë. Një pikëpyetje kryesore është nëse Izraeli mund të depërtojë në bunkerët e mbrojtur – pa pasur në dispozicion bombën e fuqishme amerikane GBU-57. Analistët janë të ndarë: disa parashikojnë një pengesë prej 6 deri në 18 muaj në programin bërthamor iranian, të tjerë flasin për tri vite. Por, siç tha Pezeshkian, “dija nuk mund të fshihet”.
Prania amerikane dhe kundërpërgjigja iraniane
Shtetet e Bashkuara mbajnë një prani të madhe ushtarake në rajon: baza ajrore në Katar, Bahrein, Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara dhe Jordani; ishulli Diego Garcia me bombardues strategjikë B-52; një grupim detar i udhëhequr nga aeroplanmbajtësja USS Carl Vinson; si dhe dhjetëra avionë luftarakë. Rrjeti i mbikëqyrjes përfshin dronë, satelitë, radarë dhe sisteme mbrojtëse si Patriot, THAAD dhe antidronë.
Në anën tjetër, Irani ka paralajmëruar një kundërpërgjigje që do të përfshijë raketa tokë-tokë dhe dronë të tipit Shahed. Ndërkohë, bota ndjek me shqetësim zhvillimet, ndërsa përpjekjet diplomatike si takimi i planifikuar në Oman, duken gjithnjë e më të brishta.