Në korrik 2025, një reklamë në revistën Vogue për markën Guess ndezi debat: modelja në reklamë, me bukuri klasike perëndimore, nuk ishte njeri – por e krijuar nga inteligjenca artificiale. Kjo ngjalli reagime të ashpra në industrinë e modës, sepse Vogue, si një nga autoritetet më të mëdha të saj, u duk sikur i dha dritën jeshile përdorimit të AI-së në vend të modeleve reale.
Shumë profesionistë të modës, përfshirë modele si Sarah Murray dhe aktivistë si Sinead Bovell, e shohin këtë si kërcënim real për të ardhmen e punës së tyre. Modelet që punojnë në e-commerce – jo në pasarela, por në reklama të përditshme – janë veçanërisht të rrezikuara, sepse markat po zgjedhin zgjidhje më të lira e më të shpejta me AI për të prodhuar mijëra imazhe në pak kohë.
Kritikat nuk ndalen vetëm tek kursimi i kostove. Kur kompanitë përdorin AI për të krijuar “modele të larmishme”, pa përfshirë njerëz realë me prejardhje të ndryshme, shumë e quajnë këtë “diversitet artificial” apo “përvetësim kulturor digjital”. Në vend që të punësojnë modele të vërteta me përvoja të ndryshme jetësore, markat krijojnë versionet e tyre të larmisë – me algoritme.
Megjithatë, disa e shohin këtë si një mundësi të re. Për shembull, krijimi i avatarëve digjitalë të fëmijëve mund të ndihmojë në shmangien e shfrytëzimit të të miturve në reklamim. Gjithashtu, modele të njohura mund të licencojnë portretin e tyre dhe të fitojnë të ardhura shtesë, duke qenë “të pranishëm” në disa projekte njëkohësisht.
Por mbetet pyetja: kur një avatar zë vendin e një modeli real, a po humbasim lidhjen njerëzore që moda ka me historinë, identitetin dhe papërsosmëritë që e bëjnë bukurinë të veçantë?
Deri tani, përdorimi i AI në modë është ende eksperimental, por tendenca është në rritje. Edhe pse shumë marka luksoze janë të kujdesshme, Vogue mund të ketë testuar terrenin me këtë reklamë. Nëse ajo fillon të përdorë AI edhe në editorialet e saj, shumëkush mendon se kjo do ta normalizojë përdorimin e avatarëve digjitalë në gjithë industrinë.
Moda është gjithmonë në kërkim të risisë — por tani ajo duhet të zgjedhë mes efikasitetit të AI-së dhe autenticitetit njerëzor.
