Qendra.Info – Një ngjarje që duhej të ishte simbol bashkëpunimi ndërfetar dhe paqeje, u kthye në incident diplomatik me përmasa rajonale: Konferenca Europiane e Rabineve, e planifikuar për t’u mbajtur në Sarajevë, u anulua mes akuzave për dezinformim, mungesë transparence dhe përplasje politike.
Reisu-l-ulema i Bashkësisë Islame në Bosnje dhe Hercegovinë, Husein Kavazoviq, deklaroi se nuk ishte informuar për ngjarjen dhe shprehu zhgënjimin se një mundësi për të dërguar një mesazh paqeje nga Sarajeva u sabotua.
“Nëse dikush ka pasur qëllim të keq ndaj këtij qyteti, e ka realizuar në mënyrë perfekte,” tha Kavazoviq. Ai shtoi se Konferenca e Rabinëve nuk është një takim i zakonshëm dhe se një komunikim më i mirë me autoritetet lokale mund të kishte shmangur keqkuptimet.
Ndërkohë, Ministri i Jashtëm i BiH, Elmedin Konakoviq, paralajmëroi publikimin e të gjitha fakteve lidhur me këtë rast, duke deklaruar se institucionet shtetërore nuk ishin të informuara në kohë, ndërsa nënvizoi se ngjarje të tilla duhet të organizohen në bashkëpunim me autoritetet zyrtare.
Nga ana tjetër, zyrtarë të entitetit të Republika Srpska e kanë quajtur anulimin “skandal të nivelit të parë” dhe e kanë shfrytëzuar situatën për të goditur Kristijan Schmidtin, përfaqësuesin e lartë ndërkombëtar në BiH, i cili sipas mediave, kishte rol në organizim.
Shtypi rajonal kishte raportuar fillimisht se konferenca do të kishte karakter politik dhe pro-Izraelit, duke nënvizuar se rabinët do të shprehnin mbështetje për Izraelin në luftën në Gaza – gjë që më vonë u mohua kategorikisht nga organizatorët.
Sekretari i Konferencës së Rabinëve, Gradi Gronih, deklaroi se të gjitha këto pretendime ishin të rreme dhe me qëllim për të penguar aktivitetin fetar. Sipas tij, programi kishte karakter ekskluzivisht religjioz dhe përfshinte lutje, vizita në sinagogë, muze dhe diskutime mbi ndikimin e inteligjencës artificiale në praktikën fetare.
Reagime të ashpra pasuan edhe nga rabinët pjesëmarrës, të cilët e cilësuan përvojën në Sarajevë si përballje me “antisemitizëm shtetëror” – një deklaratë që është hedhur poshtë nga historianët dhe njohësit e rrethanave në BiH.
Historiani Husnija Kamberoviq thekson për DW se akuza për antisemitizëm shtetëror është e pabazë, duke rikujtuar se Bosnja është ndër vendet më të pakta në Evropë ku antisemitizmi ka qenë rrallë prezent. Ai e krahason situatën aktuale me përpjekjet e dështuar për të krijuar ndasi ndërmjet jevrejve dhe myslimanëve në Sarajevë në vitin 1941.
Përplasja rreth kësaj konference ekspozoi tensionet e brendshme politike në BiH, mungesën e koordinimit institucional dhe ndikimin e dezinformatave në marrëdhëniet ndërfetare dhe diplomatike.