Samiti Trump-Putin risjell frikën e një “Jalte” të dytë për Europën
Superfuqitë e botës u takuan në vitin 1945 në portin e Detit të Zi, Yalta, për të ndarë Europën pas disfatës së Gjermanisë naziste. Ata vizatuan linja në hartë që copëtuan vendet, dorëzuan efektivisht Europën Lindore nën pushtimin sovjetik dhe copëtuan Poloninë. Dhe asnjë nga këto vende nuk ishte e përfaqësuar ose nuk pati një mundësi për të thënë një fjalë.
Ndërkohë që Presidenti Trump përgatitet të takohet me Presidentin Vladimir Putin të Rusisë të premten në Alaskë, ka më shumë biseda (dhe ankth) mes ukrainasve dhe europianëve për një Yaltë të dytë. Ata nuk janë të planifikuar të jenë të pranishëm, dhe Trump ka thënë se planifikon të negociojë “shkëmbime territoresh” me Putin mbi territorin ukrainas.
“Jalta është një simbol i gjithçkaje që ne i frikësohemi,” tha Peter Schneider, një autor gjerman romanesh që shkroi “The Wall Jumper,” mbi ndarjen e Berlinit. Në Jaltë, u nda bota dhe “vendet iu dorëzuan Stalinit,” tha ai. “Tani shohim që Putin dëshiron të rindërtojë botën ashtu siç ishte në Jaltë. Për të, fillon me Ukrainën, por ky nuk është fundi i tij.”
Jalta, e cila ndodhet në Krimenë e aneksuar sot nga Rusia, është bërë simbol për mënyrën se si superfuqitë mund të vendosin për fatin e kombeve dhe popujve të tjerë. “Është një moment kyç, kur bota europiane ndahet në dy dhe fati i europianëve në Lindje mbyllet pa asnjë mundësi për të folur,” tha Ivan Vejvoda, një shkencëtar politik serb me Institutin për Shkencat Njerëzore, një institucion kërkimor në Vjenë.
“Sigurisht që bota e sotme është ndryshe, por po merren vendime në emër të vendeve të treta, për të cilat kjo është një çështje ekzistenciale,” tha z. Vejvoda.
Perspektiva që fuqitë e mëdha mund të vendosin fatin e një vendi të tretë që nuk është i pranishëm është “një traumë kombëtare në shumicën e Europës Lindore, duke përfshirë Estoninë,” tha Kadri Liik, një estonez dhe ekspert i Rusisë me Këshillin Europian për Marrëdhëniet e Jashtme. “Kjo frikë është gjithmonë afër sipërfaqes, frika që dikush do të na shesë neve ose do të shesë Ukrainën dhe ky është fillimi i një procesi më të madh.”
