Kur këtë të shtunë Serbia dhe Shqipëria do të përballen në ndeshjen kualifikuese për Kampionatin Botëror, masat e sigurisë do të jenë të jashtëzakonshme.
Sipas gazetës zvicerane Neue Zürcher Zeitung, qindra policë do të angazhohen për sigurinë – mes tyre snajperë, oficerë civilë dhe ekspertë për dronë.
Ndeshja do të zhvillohet jo në Beograd, por në Leskovc, një qytet i vogël në jug të Serbisë, ku stadiumi “Dubočica” ka kapacitet vetëm 8,100 spektatorë.
Sipas rregullave të reja të UEFA-s dhe autoriteteve vendase, nuk do të ketë sektor për tifozët shqiptarë, pasi biletat nuk kanë qenë në shitje të lirë – masë kjo e marrë për të shmangur përsëritjen e skenave të vitit 2014.
Kujtimi i dronit që ndezi zjarrin
Në tetorin e vitit 2014, përballja mes dy ekipeve në Beograd përfundoi me një incident të rëndë: një dron me flamurin e “Shqipërisë së Madhe” fluturoi mbi fushë, duke shkaktuar përleshje mes lojtarëve dhe më pas trazira në stadium.
Pas ndeshjes, pati përleshje e protesta në Prishtinë, në zonat kufitare dhe në diasporë, ndërsa vizita e planifikuar e kryeministrit Edi Rama në Beograd u shty.
Që prej asaj kohe, shkruan NZZ, përballjet Serbi–Shqipëri janë konsideruar ndër më të tensionuarat në botën e futbollit, me një histori të ngarkuar politikisht që shtrihet përtej sportit.
Një konflikt që s’ka marrë fund
Në qendër të tensioneve mbetet çështja e Kosovës – territori me shumicë shqiptare që shpalli pavarësinë në vitin 2008, por që Serbia ende nuk e njeh.
Tifozët serbë shpesh shfaqin simbole të “Serbisë së Madhe”, ndërsa ultrasit e Crvena Zvezdës udhëtojnë në Graçanicë për të valëvitur flamuj dhe për t’u fotografuar pranë statujës së Milosh Obiliçit, heroit mitik që vrau sulltanin osman.
Nga ana tjetër, tifozët shqiptarë e shohin veten si pjesë të një kombësie të bashkuar shqiptare, që përfshin shqiptarët në Serbi, Maqedoni të Veriut, Mal të Zi e Greqi.
Në ndeshjet e tyre, shpesh këndohen këngë për UÇK-në, duke mbajtur gjallë kujtesën e luftës së viteve ’90.
Tensionet që shpërthejnë edhe sot
NZZ kujton edhe rastet e fundit të përplasjeve simbolike:
Në Euro 2024, pas barazimit me Kroacinë, futbollisti Mirlind Daku u pezullua për dy ndeshje pas thirrjes “Fuck Serbia” drejtuar tifozëve.
Ndërsa Federata Serbe e Futbollit u gjobit në dhjetor 2024, pasi tifozët tentuan të digjnin një flamur shqiptar gjatë ndeshjes me Zvicrën.
Test për atmosferën para Euro 2027
Megjithatë, federatat e të dy vendeve po përpiqen të zbusin tensionet.
UEFA ka vendosur që Kampionati Europian U-21 i vitit 2027 të mbahet në të dy vendet – me hapjen në Novi Sad dhe finalen në Tiranë.
Ky projekt, i mbështetur nga presidenti i FSHF-së Armand Duka, shihet si një shans për afrimin sportiv dhe ekonomik brenda nismës “Open Balkan”.
Por jo të gjithë e shohin në këtë mënyrë.
Grupet nacionaliste të tifozëve shqiptarë e kanë kundërshtuar ashpër idenë, duke e quajtur “bashkëpunim me vrasësit”, madje kanë spërkatur me bojë të kuqe godinën e federatës.
Një ndeshje që është më shumë se futboll
Për gazetën zvicerane, ndeshja e kthimit Serbi–Shqipëri, që luhet këtë të shtunë, është më shumë se një ndeshje futbolli.
Ajo shihet si një provë vendimtare për marrëdhëniet midis dy vendeve dhe si tregues nëse Evropa Juglindore është gati për një epokë të re bashkëjetese, apo do të vazhdojë të mbetet peng i historisë.
