Një studim i ri i mbështetur nga NASA ka zbuluar se qëndrimi në hapësirë mund të përshpejtojë plakjen biologjike, duke ndikuar drejtpërdrejt në shëndetin e qelizave të gjakut.
Hulumtimi, i publikuar në revistën Cell Stem Cell, tregoi se qelizat staminale të gjakut që u dërguan në katër misione hapësinore me SpaceX humbën aftësinë për të prodhuar qeliza të shëndetshme dhe shfaqën shenja dëmtimi gjenetik, si telomerë më të shkurtër dhe dëmtim të ADN-së, shkruan Euronews.
“Qëndrimi në hapësirë është testi më ekstrem për trupin e njeriut,” u shpreh Dr. Catriona Jamieson, drejtoreshë e Sanford Stem Cell Institute në Universitetin e Kalifornisë, San Diego. Ajo theksoi se faktorë si mikrograviteti dhe rrezatimi kozmik janë arsye kryesore që përshpejtojnë erozionin molekular.
Ekipi përdori teknologji të avancuara të inteligjencës artificiale për të monitoruar në kohë reale ndryshimet në këto qeliza, të cilat qëndruan në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor (ISS) nga 32 deri në 45 ditë. Interesant është fakti se pas kthimit në Tokë, një pjesë e dëmtimeve filluan të rikuperoheshin, duke treguar se mjedisi tokësor ofron kushte rigjenerimi.
Studiuesit theksuan se këto gjetje janë thelbësore për mbrojtjen e shëndetit të astronautëve gjatë misioneve afatgjata, si dhe për zhvillimin e masave mbrojtëse ndaj sëmundjeve të lidhura me plakjen edhe në Tokë.
“Ky kuptim na ndihmon jo vetëm të mbrojmë astronautët në misionet e ardhshme, por edhe të modelojmë më mirë procesin e plakjes dhe sëmundjet si kanceri në jetën e përditshme,” tha Jamieson.
Ky studim vjen në një kohë kur udhëtimet komerciale në hapësirë po hyjnë në një fazë të re, duke shtuar nevojën për kërkime të thelluara mbi ndikimet afatgjata të hapësirës në shëndetin e njeriut.
