Vizioni madhështor i Arabisë Saudite për qytetin e së ardhmes, “The Line”, po përballet me sfida të mëdha ndërsa viti 2025 shënon një kthesë të vështirë për projektin. I prezantuar në vitin 2021 si një qytet linear prej 170 kilometrash, pa makina, pa rrugë dhe me zero emetime karboni, “The Line” ishte parashikuar të strehojë deri në 9 milionë banorë deri në vitin 2030.
Por sipas zhvillimeve të fundit, ky projekt – pjesë thelbësore e iniciativës NEOM dhe vizionit saudit “Vision 2030” – ka hyrë në një fazë të vështirë, me vonesa të ndjeshme, probleme financiare dhe objektiva të reduktuara.
Vetëm 1% e projektit pritet të përfundojë deri më 2030
Raportet nga terreni dhe imazhet satelitore tregojnë se punimet janë shumë prapa planifikimit fillestar. Nga parashikimi për 1.5 milionë banorë deri më 2030, tani pritet që qyteti të strehojë vetëm rreth 300,000 banorë, dhe as kjo nuk është e sigurt.
Pikat kryesore për vitin 2025:
Vetëm 1% e qytetit do të jetë funksional deri në vitin 2030.
Përfundimi i plotë mund të zgjatet deri në vitet 2070.
Arabia Saudite po kërkon financim të jashtëm dhe partnerë ndërkombëtarë për të mbajtur gjallë projektin.Prioritetet financiare janë zhvendosur në projekte të tjera brenda Vision 2030.
Kriza financiare dhe ulja e fitimeve të Aramco-s
Ndikimi ekonomik i uljes së të ardhurave nga nafta është ndjerë thellë në financimin e The Line. Fitimet e Saudi Aramco, shtylla kryesore ekonomike e mbretërisë, ranë me 12% në vitin 2024, duke sjellë shkurtime në investime dhe kërkim për alternativa të reja financimi si borxhe publike dhe investime të huaja.
Ndërkohë, rritja e çmimeve për materialet e ndërtimit dhe mungesa e fuqisë punëtore kanë rritur ndjeshëm koston e ndërtimit.
Teknologjia përparon, por realiteti mbetet sfidues
Edhe pse projekti synon të integrojë teknologji të avancuara si AI, transport nëntokësor dhe energji të rinovueshme, shumë nga këto koncepte janë ende në fazat fillestare dhe vështirë të realizueshme në praktikë.
Përparime teknologjike deri tani:
Po testohen robotët e ndërtimit dhe AI për të përshpejtuar punimet.
Janë hedhur hapat e parë për infrastrukturën e hekurudhës së shpejtë.
Po integrohen panelet diellore dhe burime të tjera të energjisë së pastër.
Sfidat:
Menaxhimi i qytetit me AI mbetet një koncept i paprovuar.
Transporti nëntokësor përballet me vështirësi teknike dhe gjeologjike.
Investitorët ndërkombëtarë mbeten skeptikë për shkak të mungesës së progresit konkret.
Çështje mjedisore dhe shkelje të të drejtave të njeriut
Projektit i janë adresuar kritika për ndikimin e mundshëm në mjedis, siç është rrezikimi i shpendëve nga fasada e pasqyrueshme e ndërtesave dhe ndërhyrja në ekosistemin shkretinor. Po ashtu, zhvendosja e detyruar e fisit Howeitat dhe raportet për kushte të rënda pune për punëtorët ndërtimorë kanë ngritur shqetësime ndërkombëtare për respektimin e të drejtave të njeriut.
E ardhmja e “The Line”: Nga vizion futurist në realitet të zgjatur
Arabia Saudite pritet të rishikojë afatet kohore për përfundimin e projektit dhe të përqendrojë burimet në zhvillime më të realizueshme brenda “Vision 2030”. Megjithatë, autoritetet saudite mbeten të përkushtuara ndaj projektit, edhe pse realizimi i plotë i “The Line” tashmë shihet si një nismë që do të zgjasë me dekada.
“The Line” vazhdon të jetë një nga projektet urbane më ambicioze dhe më të debatueshme të shekullit XXI. Ajo që nisi si një premtim për një qytet revolucionar dhe të qëndrueshëm, në vitin 2025 përballet me një realitet shumë më kompleks – me sfida financiare, vonesa të mëdha dhe polemika ndërkombëtare.
Megjithatë, megjithë vështirësitë, Arabia Saudite nuk ka hequr dorë nga ëndrra e saj futuriste – vetëm se realizimi i saj do të kërkojë më shumë kohë, para dhe përkushtim sesa fillimisht u parashikua.
