Një banor i Rripit të Gazës, pjesë e 153 palestinezëve që mbërritën në Afrikën e Jugut pa dokumentet e duhura këtë javë, thotë se grupi nuk e dinte se ku do të përfundonte kur u largua nga Izraeli.
Loay Abu Saif, i cili u largua nga Gaza me gruan dhe fëmijët e tij, i tha Al Jazeera-s të premten se udhëtimi për të dalë nga enklava e shkatërruar dhe e rrethuar ishte një “udhëtim vuajtjeje”.
“Ne nuk ishim shumë të bindur se ndonjë grup… do të ishte në gjendje të bënte këtë lloj evakuimi,” tha Abu Saif nga Johanesburgu, një ditë pasi avioni çarter me të cilin udhëtonte grupi i tij, u ul në Aeroportin Ndërkombëtar OR Tambo të qytetit.
“Mund të them se ndihem i sigurt… gjë që do të thotë shumë për palestinezët, veçanërisht për ata në Gaza,” shtoi ai.
Detaje të reja po dalin në dritë për një skemë tranziti kontroverse të drejtuar nga një organizatë jofitimprurëse, përmes së cilës aktivistët thonë se Izraeli po inkurajon zhvendosjen e palestinezëve nga Gaza duke i ndihmuar ata të vendosen në vende të tjera.
Bazuar në dëshminë e Abu Saif për Al Jazeera, ushtria izraelite duket se ka lehtësuar transferimin e grupit të tij përmes një aeroporti izraelit.
Fluturimi që transportonte Abu Saif u nis nga Aeroporti Ramon i Izraelit dhe kaloi tranzit nëpër Nairobi, Kenia, përpara se të ulej në Johanesburg të enjten në mëngjes. Autoritetet fillimisht nuk i lejuan pasagjerët të zbrisnin, pasi palestinezët nuk kishin vula daljeje nga Izraeli në dokumentet e tyre.
Në total, udhëtimi zgjati më shumë se 24 orë dhe përfshiu një ndërrim avionesh.
Abu Saif tha se familja e tij u largua nga Gaza pa e ditur destinacionin përfundimtar. Ata e morën vesh se po shkonin në Johanesburg vetëm kur po hipnin në fluturimin e tyre lidhës në Nairobi.
Nour Odeh e Al Jazeera-s, duke raportuar nga Amani, Jordani, tha të premten se Izraeli ende nuk e ka komentuar çështjen, por nuk ka gjasa që palestinezët të jenë larguar pa “koordinim izraelit”.
“Askush nuk mund t’i afrohet asaj vije të verdhë imagjinare [në Gaza] pa u qëlluar. Këta njerëz duhej të transportoheshin me autobus përmes vijës së verdhë, përmes 53 për qind të Gazës që ushtria izraelite ende kontrollon dhe operon jashtë Gazës, përmes Izraelit drejt aeroportit Ramon,” raportoi ajo.
Paqartësi mbi procesin
Sipas Abu Saif, gruaja e tij e regjistroi familjen në një organizatë jofitimprurëse të quajtur “Al-Majd Europe”, me seli në Gjermani dhe një zyrë në Jerusalem, sipas faqes së tyre të internetit.
Ai zbuloi se grupi e reklamoi formularin e regjistrimit në mediat sociale. Lidhur me mënyrën se si u përzgjodh, Abu Saif tha se procesi dukej se përqendrohej te familjet me fëmijë dhe kërkonte një dokument udhëtimi të vlefshëm palestinez, së bashku me lejen e sigurisë nga Izraeli.
“Kjo është gjithçka që di për kriteret,” tha ai.
I pyetur nëse e dinin paraprakisht se kur do të largoheshin, ai tha se nuk iu dha asnjë afat kohor.
“Ata na thanë… do t’ju informojmë një ditë më parë – kështu ndodhi,” tha ai, duke shtuar se organizata u tha të mos merrnin me vete çanta personale apo bagazhe, përveç dokumenteve përkatëse.
Për sa i përket kostos, njerëzve iu kërkua të paguanin rreth 1,400-2,000 dollarë për person për udhëtimin, tha Abu Saif. Prindërit paguanin të njëjtën tarifë edhe për çdo fëmijë apo foshnjë që kishin me vete.
Pasi u përzgjodhën për t’u larguar, Abu Saif dhe familja e tij u morën me autobus nga qyteti Rafah në jug të Gazës drejt pikës kufitare Karem Abu Salem (të quajtur Kerem Shalom në Izrael), përgjatë kufirit me Izraelin, ku iu nënshtruan kontrolleve përpara se të transferoheshin drejt Aeroportit Ramon të Izraelit.
Ai tha se dokumentet e tyre të udhëtimit nuk u vulosën nga autoritetet izraelite, por ai mendoi se ishte thjesht një procedurë rutinë, pasi nuk kishte zyrtarë kufitarë palestinezë në Gaza.
“Ne e kuptuam problemin… kur mbërritëm në Afrikën e Jugut dhe ata po na pyesnin… ‘Nga vini?’” tha Abu Saif.
Planet për të ardhmen
Grupi që organizoi udhëtimin, Al-Majd Europe, tha se do të ishin në gjendje të ndihmonin familjen e tij për një javë ose dy, pas së cilës ata do të ishin vetë, tha Abu Saif. Al-Majd nuk iu përgjigj kërkesave të Al Jazeera-s për koment.
Megjithatë, Abu Saif shtoi se të evakuuarit kishin bërë planet e tyre për të vazhduar.
“Ata kanë dokumentet e tyre për në Australi, Indonezi ose Malajzi. Mund të themi se 30 për qind e numrit total të pasagjerëve u larguan nga Afrika e Jugut në të njëjtën ditë ose brenda dy ditëve të para,” tha ai, ndërsa të tjerë mund të zgjedhin të qëndrojnë për disa arsye, duke përfshirë marrjen e trajtimit mjekësor.
Autoritetet e Afrikës së Jugut raportuan se nga 153 palestinezët që zbarkuan të enjten, 130 hynë në vend, ndërsa 23 u transferuan në destinacione të tjera.
“Njerëzit e kanë llogaritur se kostoja e jetesës në çdo vend tjetër… do të jetë më e lirë krahasuar me koston e jetesës në Gaza,” tha Abu Saif. /tesheshi
