Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka mbajtur një fjalim të ashpër dhe të mbushur me retorikë nacionaliste gjatë një tubimi të mbajtur në përvjetorin e 30-të të operacionit ushtarak kroat “Stuhia”, i cili nga Kroacia komemorohet si dita e çlirimit nga pushtimi serb në vitin 1995.
Në një atmosferë të ngarkuar me emocione dhe gjuhë luftënxitëse, Vuçiq u rrethua nga figura të njohura nacionaliste – përfshirë Patriarkun e Kishës Ortodokse Serbe, Porfirije, dhe liderin e entitetit serb në Bosnje-Hercegovinë, Milorad Dodik, i dënuar kohët e fundit nga gjykatat e Sarajevës për shpërdorim detyre.
Fjalimi i Vuçiqit, i mbajtur në një format emocional dhe sfidues, përfshiu akuza të drejtpërdrejta ndaj Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, të cilët i quajti “kopilë” dhe i akuzoi për mashtrime ndaj Serbisë lidhur me çështjen e Kosovës.
“Na thanë: Ndërroni qeverinë në Serbi dhe Kosova do të jetë e juaja. Kur serbët i besuan këtyre mashtrimeve, ju na thatë se as Mali i Zi nuk mund të qëndrojë me ne. Pastaj na morët 14% të territorit dhe na grabitët Kosovën,” deklaroi Vuçiq.
Në fjalimin e tij, ai gjithashtu vuri në shënjestër serbët e integruar në institucionet e Republikës së Kosovës, duke i krahasuar me bashkëpunëtorë të forcave pushtuese gjatë luftërave botërore – një krahasim i rëndë që mund të thellojë ndarjet brenda komunitetit serb në Kosovë.
“Ata gjetën disa shërbëtorë serbë, siç gjetën nazistët më 1941. Por janë pak – shumica e serbëve nuk do të jenë shërbëtorë të okupatorëve,” theksoi Vuçiq, duke aluduar në pjesëtarët e komunitetit serb që bashkëpunojnë me institucionet e Kosovës.
Ky fjalim vjen në një kohë kur tensionet në veri të Kosovës mbeten të larta, ndërsa përpjekjet për dialog ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit nën ndërmjetësimin e BE-së kanë hyrë në fazë kritike.
Analistë ndërkombëtarë kanë shprehur shqetësime për gjuhën e përdorur nga Vuçiq, duke e konsideruar si destabilizuese dhe në kundërshtim me frymën e bashkëpunimit rajonal dhe evropian.