Në prag të vendimit që pritet të marrë Gjykata Kushtetuese e Kosovës më 8 gusht lidhur me situatën e krijuar pas moskonstituimit të Kuvendit, ish-gjyqtari i Kushtetueses, Kadri Kryeziu, ka paraqitur tre skenarë të mundshëm për rrjedhën e mëtejshme politike. Ai e cilëson situatën si një krizë institucionale me pasoja serioze për funksionimin demokratik të shtetit.
Përmes një reagimi në rrjete sociale, Kryeziu theksoi se mendimet e tij janë personale dhe se vlerën përfundimtare e ka vetëm vendimi i përbërjes aktuale të Gjykatës Kushtetuese. Sipas tij, ja cilat janë tre skenarët e mundshëm:
Skenari i parë – Zgjedhje të jashtëzakonshme (më i mundshmi)
Ky është skenari që Kryeziu e konsideron më racional dhe të drejtë. Ai parashikon që Kushtetuesja do t’i japë Presidentes së Republikës të drejtën për të shpallur zgjedhje të jashtëzakonshme, për shkak të moskonstituimit të Kuvendit. Sipas tij, bllokimi i punës së legjislativit po ndalon formimin e Qeverisë dhe po cenon funksionimin e shtetit.
“Kur Kuvendi nuk mund të konstituohet, institucionet janë të paralizuara. Ky është argument i mjaftueshëm për të lejuar Presidenten të dekretojë zgjedhje të reja,” shprehet Kryeziu.
Skenari i dytë – Resetimi i afatit 30-ditor
Në këtë variant, Gjykata do të vendoste që afati 30-ditor për konstituimin e Kuvendit të rinisë nga e para, duke e kthyer përgjegjësinë prapë te legjislatura aktuale. Kryeziu thotë se kjo zgjidhje është më pak e dëshirueshme dhe mund të cënojë integritetin dhe autoritetin e vetë Kushtetueses.
“Ky vendim do të krijonte përshtypjen se Kushtetuesja po zvarrit krizën, duke shmangur përgjegjësinë që i takon drejtësisë kushtetuese në momentet kyçe.”
Skenari i tretë – Transferimi i të drejtës për nominim
Skenari më kontrovers dhe më i rrezikshëm, sipas tij, është ai ku e drejta për të nominuar Kryetarin e Kuvendit kalon nga një grup parlamentar te një tjetër. Kryeziu e konsideron këtë si një ndërhyrje të papranueshme në rregullat kushtetuese dhe parlamentare.
“Ndryshimi i rregullave të lojës në mes të procesit është jo vetëm i papranueshëm, por edhe ligjërisht i paqëndrueshëm,” thekson ai.
Kritikë për të kaluarën dhe thirrje për zgjidhje
Në reagimin e tij, Kryeziu nuk kurseu kritika ndaj ish-kreut të Gjykatës Kushtetuese, Enver Hasani, duke e akuzuar për rolin që ka pasur në krijimin e precedentëve të rrezikshëm institucionalë. Sipas tij, heshtja e Hasanit në momentet kritike ndihmoi “realizimin e planeve të errëta”.
Në përfundim, ai thekson se pavarësisht vendimit që do të marrë Gjykata Kushtetuese më 8 gusht, kjo legjislaturë e ka humbur kredibilitetin dhe se “zgjedhjet e reja janë e vetmja rrugë për të rikthyer besimin e qytetarëve dhe për të garantuar stabilitet institucional.”
Tashmë, vëmendja është e përqendruar tek Gjykata Kushtetuese dhe vendimi i saj, që pritet të ketë ndikim vendimtar në skenën politike të Kosovës.
