Qeveria italiane ka miratuar një dekret të ri që zgjeron përdorimin e qendrave të migracionit në Shqipëri, duke i shndërruar ato në qendra riatdhesimi për emigrantët që kanë mbërritur në Itali dhe të cilëve u është refuzuar kërkesa për azil, duke marrë një urdhër dëbimi.
Dekreti, i miratuar nga qeveria e krahut të djathtë të Italisë, pason një propozim të fundit të Bashkimit Evropian që synon forcimin e masave për trajtimin e emigrantëve të refuzuar. Sipas këtij dekreti, dy qendra në Shqipëri, të cilat fillimisht ishin të destinuara për përpunimin e emigrantëve që kishin kërkuar azil, tani do të shërbejnë gjithashtu për të strehurar ata që janë dëbuar nga Italia pas refuzimit të kërkesës së tyre për azil.
Zgjerimi i funksioneve të qendrave në Shqipëri
Qendrat shqiptare kanë mbetur kryesisht joaktive që nga hapja e tyre në tetor 2023, për shkak të pengesave ligjore dhe kundërshtimeve nga organizatat e të drejtave të njeriut, të cilat argumentojnë se ato shkelin ligjet ndërkombëtare dhe mund të cënojnë të drejtat e emigrantëve. Projekti ka kushtuar rreth 800 milionë euro për një periudhë pesëvjeçare dhe ka hasur vështirësi, pasi disa grupe emigrantësh, të transferuar atje në muajt tetor, nëntor dhe janar, janë kthyer në Itali pasi magjistratët italianë refuzuan të vërtetonin ndalimin e tyre jashtë BE-së.
Ministri i Brendshëm italian, Matteo Piantedosi, ka sqaruar se ky dekret nuk ndryshon thelbësisht marrëveshjen që Italia ka me Shqipërinë, por shton funksione të reja për qendrat e migracionit. Ai theksoi se kjo masë mundëson riaktivizimin e qendrës së Gjaderit dhe transferimin e emigrantëve të refuzuar nga Italia në këtë qendër.
Një hap përpara për rifillimin e projektit
Ky dekret i ri jep mundësinë për rifillimin e projektit të shtrenjtë të riatdhesimit pas një periudhe të gjatë ndërtimi dhe vështirësish. Propozimi i Komisionit Evropian, i bërë publik në mars, synon krijimin e “qytezave të reja kthimi” në vendet e treta për azilkërkuesit e refuzuar. Sipas Komisionit Evropian, vetëm 20% e personave me urdhër dëbimi janë larguar në fakt nga territori i BE-së.
Propozimi i Komisionit Evropian dhe rregullat e reja për dëbimin
Propozimi i Komisionit synon të vendosë një standard për të 27 anëtarët e BE-së, duke lejuar autoritetet e një vendi të zbatojnë urdhrat e dëbimit të lëshuar nga një vend tjetër. Ky propozim është i rëndësishëm për të përmirësuar menaxhimin e migracionit dhe dëbimit në nivelin e BE-së, duke ofruar mundësi më të mëdha për bashkëpunim ndërkombëtar.
Në një tjetër zhvillim, qeveria italiane po pret një vendim të Gjykatës Evropiane të Drejtësisë, i cili pritet këtë verë dhe mund të mundësojë funksionimin e qendrave shqiptare të migracionit në përputhje me planin fillestar.
Rregulla më të rrepta për shtetësinë italiane
Gjithashtu, qeveria italiane ka miratuar një dekret të ri që ashpërson ligjet për shtetësinë italiane. Sipas këtij dekreti, pasardhësit e italianëve të lindur jashtë vendit do të bëhen shtetas italianë vetëm për dy breza, dhe vetëm ata që kanë të paktën një prind ose gjysh të lindur në Itali mund të bëhen shtetas që nga lindja.
Ministri i Jashtëm, Antonio Tajani, ka sqaruar se shumë pasardhës të emigrantëve italianë do të mund të marrin shtetësinë, por do të vendosen kufij për të shmangur abuzimin dhe “komercializimin” e pasaportave italiane. Në periudhën 2014-2024, numri i qytetarëve italianë që jetojnë jashtë vendit ka arritur në 6.4 milionë, një rritje prej 40% krahasuar me vitin 2014.
Për më tepër, aktualisht janë mbi 60,000 procese në pritje për nënshtetësinë italiane.
