Shtetet e Bashkuara dhe Irani kanë rifilluar raundin e dytë të bisedimeve të nivelit të lartë për programin bërthamor të Teheranit, në një klimë të mbushur me tensione diplomatike dhe frikë për një përshkallëzim të mundshëm të krizës.
Bisedimet, të ndërmjetësuara nga Omani dhe të mbajtura në Romë, pasojnë takimin e një jave më parë në Muscat, të cilat të dyja palët i kanë përshkruar si “konstruktive”. Këto janë negociatat më të rëndësishme midis dy vendeve që nga tërheqja e SHBA nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015.
Negociatat zhvillohen ndërkohë që kreu i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), Rafael Grossi, ka paralajmëruar se Irani është “jo larg” nga mundësia për të ndërtuar një bombë bërthamore. Ai theksoi rritjen e nivelit të pasurimit të uraniumit në 60%, shumë më lart se kufiri 3.67% i përcaktuar në marrëveshjen e vitit 2015, por ende nën nivelin e nevojshëm për armë bërthamore (90%).
Presidenti amerikan Donald Trump, i cili më parë ka kërcënuar me veprime ushtarake nëse bisedimet dështojnë, u shpreh të premten me një ton më të butë, duke deklaruar:
“Unë jam për të ndaluar Iranin, shumë thjesht, të ketë një armë bërthamore… Unë dua që Irani të jetë i madh, i begatë dhe i frikshëm.”
Në qendër të negociatave janë Steve Witkoff, i dërguari amerikan për Lindjen e Mesme, dhe Abbas Araghchi, ministri i Jashtëm iranian. Ndërsa Witkoff kërkon një ndalim të plotë të pasurimit të uraniumit nga Irani, Teherani ka refuzuar prerazi këtë kërkesë, duke e konsideruar të papranueshme.
Pavarësisht kësaj, Araghchi ka shprehur një ton më të moderuar, duke e cilësuar një marrëveshje si të mundshme, për aq kohë sa SHBA nuk paraqet kërkesa “të paarsyeshme dhe jorealiste.” Ai gjithashtu është shprehur i hapur ndaj lëshimeve mbi nivelin e pasurimit, nëse SHBA heq sanksionet ekonomike që rëndojnë mbi vendin e tij.
“Edhe pse kemi dyshime serioze për qëllimet dhe motivimet e palës amerikane, në çdo rast, ne do të marrim pjesë në negociatat e nesërme,” deklaroi Araghchi të premten në një konferencë për shtyp në Moskë.
Teherani këmbëngul se programi i tij bërthamor ka qëllime tërësisht civile, ndërsa kërkon garantimin e të drejtës për zhvillimin e tij në përputhje me rregullat ndërkombëtare.
