Në një hap të rëndësishëm për thellimin e bashkëpunimit ushtarak ndërmjet Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, më 13 maj 2025 është nënshkruar Marrëveshja për Ndërveprueshmëri dhe Siguri në Komunikim (CISMOA). Kjo marrëveshje strategjike u firmos në Prishtinë nga gjeneralmajori amerikan John Phillips dhe gjenerallejtënanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK), Bashkim Jashari.
Kosova bëhet kështu shteti i 33-të në botë që nënshkruan një marrëveshje të tillë me SHBA-në – një dokument që konsiderohet thelbësor për bashkëpunimin e ngushtë në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë.
Marrëveshje me ndikim të madh në sigurinë kombëtare
Ambasada amerikane në Prishtinë e ka cilësuar CISMOA-n si “një hap të madh përpara në forcimin e sigurisë së të dyja kombeve”, ndërsa autoritetet kosovare e kanë vlerësuar si një dokument “me rëndësi të veçantë” për avancimin e kapaciteteve të FSK-së.
Sipas ministrit në detyrë të Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, marrëveshja do të mundësojë jo vetëm blerjen e mëtejshme të armatimeve nga SHBA-ja, por edhe qasje direkte dhe të sigurt në të dhënat e ndjeshme dhe të klasifikuara të këtyre pajisjeve.
“Përmes CISMOA-s, Kosova mund të përdorë pajisje me teknologji të avancuar në përputhje të plotë me sistemet amerikane, pa nevojë për kërkesa shtesë apo procedura burokratike”, deklaroi Maqedonci për Radion Evropa e Lirë.
Qasje në teknologji të ndjeshme si Javelin dhe Black Hawk
Maqedonci konfirmoi se marrëveshja i hap rrugën Kosovës për qasje në sisteme të ndjeshme si raketat kundërtank “Javelin” dhe helikopterët “Black Hawk”. Të dhënat teknologjike dhe kriptografike që përmbajnë këto sisteme do të jenë të arritshme përmes një linje të sigurt komunikimi, duke përmirësuar ndjeshëm efikasitetin dhe sigurinë operacionale të FSK-së.
Ekspertët: CISMOA forcon pozitën strategjike të Kosovës
Eksperti i sigurisë dhe ish-kryeinspektori i AKI-së, Burim Ramadani, thekson se CISMOA është një simbol i fuqishëm i mbështetjes amerikane ndaj Kosovës.
“Kjo marrëveshje i vendos Forcat e Sigurisë së Kosovës në të njëjtin sistem dhe linjë operacionale me ushtrinë amerikane – një avancim i jashtëzakonshëm në ndërveprueshmëri”, tha Ramadani për REL.
Ai shton se CISMOA garanton komunikim të mbrojtur nga përgjimet dhe mundëson shkëmbimin e informacioneve të klasifikuara në mënyrë të sigurt ndërmjet dy ushtrive.
Standardet amerikane, pjesë e përditshmërisë ushtarake të FSK-së
Sipas Ramadanit, në rast të operacioneve të përbashkëta, FSK-ja do të funksionojë me të njëjtat rregulla dhe standarde si forcat e armatosura të SHBA-së – një zhvillim që rrit nivelin e besueshmërisë dhe gatishmërisë së Kosovës në kontekstin ndërkombëtar të sigurisë.
Një partneritet që përforcohet
CISMOA konsiderohet një gur themeli për bashkëpunimin e mëtejshëm ushtarak ndërmjet Kosovës dhe SHBA-së. Marrëveshja i hap rrugë prokurimit të drejtpërdrejtë të pajisjeve ushtarake përmes konceptit “shtet me shtet”, një privilegj që e gëzojnë vetëm partnerët më të afërt të Uashingtonit.
Kosova, me këtë zhvillim, jo vetëm që rrit sigurinë e saj kombëtare, por edhe forcon rolin e saj si një partner i besueshëm në arkitekturën globale të sigurisë.
