Rreth 150 kompani të mëdha evropiane i kanë kërkuar Bashkimit Evropian të forcojë angazhimet për mbrojtjen e klimës dhe të përshpejtojë zbatimin e objektivave ekonomike të qëndrueshme. Në një letër të hapur drejtuar Komisionit Evropian, përfaqësuesve të Parlamentit Evropian dhe liderëve të shteteve anëtare, kompanitë kërkojnë uljen e emetimeve të gazrave serrë me të paktën 90% deri në vitin 2040, krahasuar me nivelet e vitit 1990.
Në mesin e nënshkruesve janë korporata të njohura si SAP, Allianz dhe Grupi Otto, pjesë e Grupeve të Liderëve të Korporatave të mbledhura nga Instituti për Lidership të Qëndrueshëm i Universitetit të Kembrixhit.
Kërkesë për më shumë qartësi dhe vendosmëri nga BE-ja
Kompanitë theksojnë se vendosja e një objektivi të qartë për vitin 2040 do të ofronte qartësi për investitorët dhe sinjalizim të qartë se Evropa do të vazhdojë rrugën e saj drejt neutralitetit klimatik deri në vitin 2050. Deri tani, BE ka përcaktuar vetëm një objektiv për reduktimin e emetimeve me 55% deri në vitin 2030, por një objektiv i ndërmjetëm për vitin 2040 nuk është ende i detyrueshëm.
Manon Dufour, drejtore e përgjithshme e zyrës së organizatës ndërkombëtare për diplomacinë klimatike EG3 në Bruksel, paralajmëron se pasiguria politike mund të pengojë investimet private. “Nëse rregulloret aktuale do të zbuten ose proceset do të vonohen, investitorët do të hezitojnë,” tha ajo.
Konkurrenca globale dhe shpresat për përfitime ekonomike
Sipas kompanive nënshkruese, një objektiv më i fortë klimatik do të përmirësonte konkurrueshmërinë, sigurinë energjetike dhe qëndrueshmërinë ekonomike të Evropës. Në një treg global gjithnjë e më konkurrues, sidomos përballë investimeve masive të Kinës në teknologji të gjelbra, Evropa duhet të mbrojë avantazhet e saj, veçanërisht në fusha si teknologjitë e rrjetit, CCS (kapja dhe ruajtja e karbonit) dhe energjitë e qëndrueshme.
Ndikimi i Marrëveshjes së Gjelbër dhe ndryshimi në sjelljen e korporatave
Që nga miratimi i Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane në vitin 2019, mijëra kompani kanë ndryshuar qasjen e tyre ndaj klimës. Sipas InfluenceMap, një organizatë britanike që analizon politikat klimatike, 23% e kompanive në BE kanë tashmë strategji që kontribuojnë në përmbushjen e objektivave klimatike, krahasuar me vetëm 3% në vitin 2019.
Kostoja e mosveprimit: 38 trilionë dollarë humbje deri në vitin 2050
Një studim nga Instituti i Potsdamit për Kërkimin e Ndikimit të Klimës (PIK) tregon se mungesa e veprimit do të kushtojë rëndë ekonominë globale. Edhe nëse emetimet reduktohen që sot, të ardhurat globale për frymë mund të bien me 19% deri në vitin 2050, ekuivalente me 38 trilionë dollarë në vit, ose gjashtëfishin e kostos së veprimit klimatik.
Ndryshimi i paradigmës ekonomike: rritje me më pak emetime
Sipas OECD dhe Kombeve të Bashkuara, nga viti 2015 deri më 2022, PBB-ja globale u rrit me 22%, ndërsa emetimet vetëm me 7%. Mbi 40 vende kanë arritur të rrisin ekonominë e tyre duke reduktuar emetimet e CO₂, një dëshmi se transformimi i gjelbër është ekonomikisht i mundur.
Investimet në energji të pastër tani janë dyfish më të larta se ato në lëndët djegëse fosile, ndërsa 87% e ekonomisë globale është tashmë e angazhuar për objektiva zero për emetimet.
Propozimi i BE-së: në pritje të negociatave politike
Komisioni Evropian ka propozuar zyrtarisht uljen e emetimeve me 90% deri në vitin 2040. Propozimi pritet të publikohet në formë legjislative para pushimeve verore dhe më pas do të diskutohet nga shtetet anëtare dhe Parlamenti Evropian. Megjithatë, disa eurodeputetë kanë shprehur shqetësimin se objektivi është shumë ambicioz.
Nga ana tjetër, një numër gjithnjë e më i madh përfaqësuesish të sektorit privat e shohin këtë si një mundësi, jo një kërcënim – dhe një mënyrë për të përshpejtuar tranzicionin drejt një ekonomie të qëndrueshme dhe konkurruese.
Në fokus: A do të arrijë BE-ja të ruajë lidershipin global në tranzicionin klimatik, apo do të humbasë terren përballë konkurrencës ndërkombëtare?
