Në Shkup të Maqedonisë së Veriut po vijon takimi i liderëve të Bashkimit Evropian dhe Ballkanit Perëndimor, me theks të veçantë te Plani i Zhvillimit për rajonin. Në punimet e samitit po marrin pjesë figura kyçe nga rajoni dhe Bashkimi Evropian, përfshirë komisioneren për Zgjerim të BE-së, Marta Kos, dhe kryeministrin e Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski.
Takimet zyrtare nisën pasditen e djeshme me një takim kokë më kokë midis kryeministrit Mickoski dhe komisioneres Kos, i ndjekur nga një takim bilateral me delegacionet respektive. Ndërsa sot, në ditën e dytë të samitit, janë planifikuar dy panele kryesore.
Agjenda e ditës së dytë
Paneli i parë është i përkushtuar Planit të Zhvillimit për Ballkanin Perëndimor, ku do të mbajnë fjalime hyrëse kryeministri Mickoski dhe komisionerja Kos. Menjëherë pas përfundimit të këtij paneli, pritet një konferencë për media me pjesëmarrjen e të dy zyrtarëve të lartë.
Ndërsa paneli i dytë do të fokusohet në mekanizmat për zbatimin e Planit të Zhvillimit dhe mbështetjen financiare, me përfshirjen e ministrave nga rajoni, përfaqësuesve të BE-së, organizatave rajonale dhe partnerëve ndërkombëtarë.
Deklarata e Komisioneres Marta Kos
Në deklaratat e saj paraprake, komisionerja Kos nënvizoi rëndësinë transformuese të procesit të zgjerimit të BE-së, i cili, sipas saj, nuk ndikon vetëm në ekonomi, por prek të gjitha aspektet e shoqërisë në vendet kandidate.
“Procesi i zgjerimit është transformues jo vetëm për ekonominë, por për të gjithë shoqërinë. Ai kërkon lidership të qartë dhe guxim politik për të zbatuar reforma të thella. Jo gjithmonë është e lehtë – udhëheqësit duhet të heqin dorë nga një pjesë e pushtetit të tyre, veçanërisht në fushat si prokurimet publike,” – deklaroi Kos.
Shqipëria dhe Mali i Zi drejt anëtarësimit
Komisionerja Kos theksoi gjithashtu se të gjitha grup-kapitujt e negociatave me Shqipërinë pritet të hapen deri në fund të shtatorit. Ajo vlerësoi gatishmërinë e qeverisë shqiptare për të zbatuar reformat integruese, si dhe mbështetjen e fortë publike për BE-në në vend.
“BE-ja mund të akomodojë lehtësisht pranimin e Shqipërisë dhe Malit të Zi. Por, për zgjerime të mëtejshme, nevojitet reformë në procesin e vendimmarrjes brenda BE-së – veçanërisht në tejkalimin e kërkesës për unanimitet në çështje të zgjerimit,” – shtoi Kos, duke njoftuar se shqyrtimi për këtë çështje do të përfundojë gjatë vjeshtës.
Sipas saj, Mali i Zi synon përfundimin e negociatave teknike në vitin 2026, ndërsa Shqipëria synon ta arrijë këtë në vitin 2027, duke mbetur dy nga kandidatët më të avancuar në rrugën drejt anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian – ndoshta edhe para vitit 2030.
Ky samit zhvillohet në një moment vendimtar për rajonin, në kohën kur ka nisur shpërndarja e fondeve në kuadër të Planit të Rritjes Ekonomike prej 6 miliardë eurosh për Ballkanin Perëndimor, si pjesë e përpjekjeve të BE-së për të përshpejtuar integrimin e rajonit në strukturat evropiane.
