Ukraina po përjeton një nga ndryshimet më të thella në strukturën qeveritare që prej fillimit të luftës me Rusinë. Pas javësh spekulimesh, parlamenti ukrainas ka miratuar dorëheqjen e kryeministrit Denys Shmyhal, i cili shërbeu për më shumë se pesë vjet – më gjatë se çdo udhëheqës tjetër qeveritar në historinë e vendit pas pavarësisë.
Presidenti Volodymyr Zelensky ka propozuar zyrtarisht Yulia Svyrydenko, ish-Ministre e Ekonomisë dhe një nga negociatoret kyçe të marrëveshjeve strategjike me SHBA-në, si kryeministre të re. Emërimi i saj vjen në një kohë kritike për Ukrainën, e cila përballet me sfida të mëdha të brendshme dhe ndërkombëtare.
Objektivat e Zelensky-t: Qeveri e re për etapa të reja
Presidenti Zelensky e ka cilësuar ndryshimin e qeverisë si një domosdoshmëri për të përmbushur angazhimet ndaj partnerëve ndërkombëtarë dhe për të sjellë efikasitet në administratë. “Është koha për të ndërtuar një ekip ekzekutiv më dinamik që të reflektojë prioritetet e reja të vendit në fushën e mbrojtjes dhe zhvillimit ekonomik,” ka deklaruar ai.
Svyrydenko, 39 vjeç, ka një profil të njohur ndërkombëtarisht dhe njihet si bashkëpunëtore e ngushtë e Presidentit. Ajo ka qenë më parë zëvendës në kryeministri dhe nën drejtimin e saj u arrit marrëveshja strategjike për lëndët e para me SHBA-në në prill të këtij viti.
Ligjshmëria nën pyetje: A lejohet ndryshimi në kohë lufte?
Megjithëse emërimi i qeverisë së re pritet të votohet të enjten (17 korrik), disa zëra opozitarë kanë ngritur shqetësime për përputhshmërinë ligjore të këtij veprimi, duke iu referuar Nenit 10 të ligjit për gjendjen e jashtëzakonshme, i cili ndalon ndryshimet në strukturat kyçe shtetërore gjatë kësaj periudhe. Deputetë si Yaroslav Zheleznyak nga partia opozitare “Holos” e kanë quajtur procesin të diskutueshëm, ndërkohë që theksojnë nevojën për sqarim apo ndryshim të legjislacionit ekzistues.
Çfarë pritet nga qeveria e re?
Ndryshimi në krye të ekzekutivit nuk do të thotë transformim i plotë. Analistët politikë si Volodymyr Fesenko vlerësojnë se vendimet kryesore do të vazhdojnë të merren në zyrën presidenciale, ndërsa Svyrydenko do të ketë një rol më shumë zbatues se vendimmarrës. Ajo mbetet e afërt me kreun e administratës presidenciale, Andriy Yermak, dhe shihet si figurë e besueshme e Zelensky-t.
Ndërkohë, ish-kryeministri Shmyhal pritet të mos largohet nga qeveria. Sipas burimeve të afërta me presidencën, ai do të emërohet Ministër i Mbrojtjes, duke dëshmuar një riorganizim të brendshëm dhe jo largim përfundimtar.
Ekspertët: Ndryshim për “adrenalinë”, jo për kthesë rrënjësore
Analistët si Oleh Saakyan dhe Petro Oleshchuk shprehen skeptikë për impaktin afatgjatë të ndryshimit. Ata e konsiderojnë këtë si një përpjekje për të rifreskuar imazhin e qeverisë në sytë e publikut dhe partnerëve ndërkombëtarë, por pa garanci për përmirësim real të performancës administrative. Saakyan e përshkruan këtë si një “dozë adrenaline” që mund të ketë efekt të përkohshëm.
Ndërkohë, Presidenti Zelensky ka vendosur një axhendë të qartë për qeverinë e re: rritje e prodhimit vendas të armëve, avancim në projektet e mbrojtjes dhe liberalizim i thellë i ekonomisë.
Në një kohë kur vendi është në një fazë vendimtare për sigurinë kombëtare dhe aspiratat evropiane, kjo lëvizje strategjike nga Zelensky do të testohet nga efikasiteti i qeverisë së re në menaxhimin e krizave dhe në sigurimin e mbështetjes së vazhdueshme ndërkombëtare.
Burimi: DW