Stellaria, një startup premtues francez me origjinë nga bashkëpunimi i CEA dhe Schneider Electric, ka zbuluar një projekt ambicioz që mund të shënojë një epokë të re në industrinë e energjisë bërthamore. Bëhet fjalë për reaktorin e parë bërthamor me neutrone të shpejta, i ndërtuar për të shkatërruar më shumë mbetje radioaktive sesa prodhon.
Ky reaktor inovativ, i quajtur Stellarium, është projektuar si një sistem me kripë të shkrirë të bazuar në karburant të lëngshëm me kripëra kloruri, duke përdorur një cikël të mbyllur karburanti për të siguruar efikasitet dhe siguri maksimale. Ai konsiderohet si një teknologji e gjeneratës së katërt në fushën bërthamore.
Investim prej 33 milionë eurosh për një të ardhme të pastër energjetike
Startup-i ka arritur të mbledhë 23 milionë euro në raundin e fundit të financimit, duke e çuar mbështetjen totale në 33 milionë euro, përfshirë 10 milionë nga programi strategjik France 2030.
Me këtë financim, Stellaria synon të realizojë reaksionin e parë të ndarjes bërthamore deri më 2029, ndërsa vendosja komerciale e reaktorëve pritet të fillojë në vitin 2035. Kompania do të përdorë fondet për të përfunduar punën teknike dhe rregullatore, përfshirë dorëzimin e kërkesës për autorizim të ndërtimit të një Instalimi Bërthamor Bazë (INB).
Siguri pasive, jetëgjatësi dhe impakt global
Një ndër karakteristikat më të veçanta të Stellarium është aftësia për të operuar për mbi 20 vjet pa karburantim të ri, falë dendësisë së lartë të energjisë, që sipas kompanisë është 70 milion herë më e madhe se ajo e baterive litium-jon. Me këtë kapacitet, një reaktor i vetëm mund të furnizojë një qytet me 400 mijë banorë, duke u pozicionuar si zëvendësues real për energjinë me bazë qymyri apo gaz.
Dizajni përfshin ftohje përmes konvekcionit natyror, katër barriera fizike për përmbajtje – një më shumë se standardi aktual – dhe izogjenerim për mbështetjen e ciklit të karburantit.
Partneritet dhe vizion për industrializim të gjelbër
Projektit i janë bashkuar investitorë të rëndësishëm si At One Ventures (SHBA), Supernova Invest (Francë), dhe partnerët ekzistues CEA Investissement, Exergon, Technip Energies dhe Schneider Electric, të cilët kanë premtuar mbështetje afatgjate për shkallëzimin industrial.
Sipas Giuseppe Sangiovanni nga Exergon, Stellaria ka bërë “përparim të jashtëzakonshëm” që nga raundi i parë i financimit, ndërsa Laurie Menoud nga At One Ventures e cilësoi projektin si zgjidhje për sfidat teknike dhe ekonomike të energjisë bërthamore, falë shpenzimeve të ulëta kapitale, sigurisë pasive dhe mundësisë së shkallëzimit të shpejtë.
Stellaria, e themeluar në vitin 2023, synon të kontribuojë në riindustrializimin e Evropës dhe më gjerë, duke ofruar një burim të pastër, elastik dhe të qëndrueshëm të energjisë për ekonominë moderne dhe industritë me konsum të lartë energjie.
