Një teknologji e re e zhvilluar nga studiuesit në Universitetin e Miçiganit po e transformon mënyrën se si dronët dhe robotët navigojnë në mjedise të vështira, duke përdorur jo kamerat apo GPS-in, por tingullin – ashtu si lakuriqët e natës.
Sistemi novator i ekolokimit, i bazuar në Inteligjencën Artificiale (IA), u mundëson mjeteve ajrore dhe tokësore të orientohen në errësirë të plotë, përmes tymit, pluhurit apo ndërtesave të shembura – aty ku sistemet tradicionale të vizionit dështojnë.
Navigim përmes zërit, jo syve
Teknologjia përdor impulse zanore me frekuencë të lartë për të “dëgjuar” ambientin përreth, duke analizuar se si këto impulse kthehen nga objektet dhe pengesat në mjedis. Nga këto jehona, mjeti ndërton një hartë të saktë hapësinore, duke funksionuar pa nevojën për kamera, lidar ose GPS.
“Perceptimi përmes ultratingujve ka potencial të madh në shumë fusha të inxhinierisë”, thanë studiuesit. “Ai mundëson imazhe të avancuara dhe navigim të saktë në kushte ku mjetet vizuale janë të padobishme.”
Modeli inteligjent që mëson nga tingujt
Sistemi është ndërtuar mbi një ansambël rrjetesh nervore konvolucionale (CNN), ku secili rrjet trajnohet të njohë forma të ndryshme objektesh bazuar në modelin e jehonës së tyre. Ky konfigurim modular i lejon IA-së të mësojë forma të reja pa qenë e nevojshme të ritrajnohet e gjithë struktura.
Për të arritur këtë, studiuesit krijuan mjedise virtuale 3D dhe simulime me kushte të vështira reale si shtrembërime, zhurmë dhe ndryshime këndore. Të dhënat sintetike kursyen kohë dhe burime duke ofruar gjithashtu rezultate të krahasueshme me testimet në terren.
Në fazat e testimit, dronët të pajisur me këtë sistem arritën të identifikojnë me saktësi forma të ndryshme, edhe kur ato prodhonin reflektime tingulli shumë të ngjashme, siç janë objektet me përbërje ose përmasa të përafërta.
Përdorime të gjera: nga shpëtimi deri te kujdesi shëndetësor
Teknologjia e re është financuar nga Zyra e Kërkimit të Ushtrisë Amerikane dhe Qendra për Sisteme të Automjeteve Tokësore, me synimin që të përdoret në operacione shpëtimi, mjedise lufte dhe terrene ku qasja vizuale është e pamundur.
Por potenciali i saj nuk ndalet aty. Studiuesit besojnë se sistemi mund të integrohet në automjete autonome, diagnostikim industrial, madje edhe në teknologji mjekësore për krijimin e imazherisë më të saktë.
“Ky është një hap i madh drejt krijimit të makinave që perceptojnë mjedisin siç e bën natyra,” theksoi ekipi. “Kur sytë nuk shohin, tingulli do të udhëheqë.”
