Një hap gjigant në fushën e inteligjencës artificiale dhe neuroshkencës është bërë në Kinë, ku është prezantuar kompjuteri më i avancuar neuromorfik në botë, i quajtur Darwin Monkey. Sistemi është ndërtuar për të imituar funksionimin e trurit të një majmuni makak, duke përfshirë rreth 2 miliardë neurone dhe më shumë se 100 miliardë sinapse, një shifër që i afrohet kapacitetit biologjik të trurit të kësaj specieje.
Ky sistem është zhvilluar nga Laboratori Shtetëror i Inteligjencës Tru-Makinë në kuadër të Universitetit Zhejiang në Provincën Zhejiang, Kinë Lindore. Ai përfaqëson kompjuterin e parë në botë të këtij lloji, që funksionon mbi çipa të dedikuar neuromorfikë, të cilët simulojnë sinjalet dhe rrjetet nervore biologjike.
960 çipa neuromorfikë dhe performancë e jashtëzakonshme
Darwin Monkey përbëhet nga 960 çipa Darwin 3, të cilët përfaqësojnë gjeneratën e tretë të njësive përpunuese nervore të ngjashme me trurin. Sistemi është i organizuar në 15 serverë neuromorfikë me strukturë të stilit “blade”, dhe mund të përpunojë sinjale në mënyrë të ngjashme me sistemin nervor të gjallesave.
Një çip i vetëm mund të përpunojë më shumë se 2.35 milionë neurone të pulsuara dhe qindra milionë sinapse, ndërsa sistemi në tërësi konsumon rreth 2,000 vat energji në kushte normale operimi.
Aplikime të avancuara dhe funksione të shumëfishta
Sipas raportimeve të People’s Daily dhe Global Times, ekipi i kërkimit ka integruar aplikacione inteligjente në këtë sistem për të testuar funksionet e tij. Darwin Monkey mund të ekzekutojë modele të mëdha të ngjashme me trurin, si DeepSeek, për të kryer detyra si arsyetimi logjik, krijimi i përmbajtjes dhe zgjidhja e problemeve matematikore.
Çipat Darwin 3 janë të pajisur me sete të specializuara udhëzimesh kompjuterike të frymëzuara nga truri, si dhe mekanizma të mësimit neuromorfik në kohë reale (online learning), duke mundësuar një ndërveprim më të natyrshëm dhe efikas të sistemit me informacionin dhe mjedisin.
Përparime krahasuese në teknologjinë globale
Ky zhvillim vjen pas lançimit të sistemit neuromorfik Hala Point nga kompania Intel në vitin 2024, i cili mbështet 1.15 miliardë neurone dhe është vendosur në Laboratorët Kombëtarë Sandia në SHBA. Megjithatë, Darwin Monkey e tejkalon këtë kapacitet me pothuajse dyfishin e numrit të neuroneve, duke hapur horizonte të reja për simulimet e trurit të kafshëve dhe njerëzve në kërkime shkencore.
Perspektivat
Kompjuterët neuromorfikë si Darwin Monkey përfaqësojnë një kthesë thelbësore në zhvillimin e inteligjencës artificiale, duke synuar jo vetëm imitimin, por edhe kuptimin e mënyrës se si funksionon truri. Ky projekt është rezultat i avancimeve në ndërveprimin e ndërlidhjeve sinaptike dhe integrimin e sistemit nervor me teknologjinë kompjuterike – një hap drejt krijimit të inteligjencës artificiale të vërtetë.
