Rusia deklaroi se nuk është më e detyruar nga moratoriumi mbi vendosjen e raketave bërthamore me rreze të shkurtër dhe të mesme, duke akuzuar NATO-n për politikë “anti-ruse”. Ish-presidenti Dmitry Medvedev lëshoi një paralajmërim të fortë, duke thënë se Moska do të ndërmarrë “hapa të mëtejshëm” në përgjigje të zhvillimeve aktuale.
Në një postim në rrjetin social X (ish-Twitter), Medvedev tha se deklarata e Ministrisë së Jashtme Ruse për heqjen e moratoriumit është pasojë e qëndrimit armiqësor të vendeve të NATO-s. “Ky është një realitet i ri me të cilin të gjithë kundërshtarët tanë duhet të përballen. Prisni hapa të mëtejshëm”, shkroi ai.
Medvedev, aktualisht zëvendëskryetar i Këshillit të Sigurisë së Rusisë, nuk dha detaje mbi masat që Moska planifikon të ndërmarrë. Në vitet e fundit, ai ka shquar për retorikën agresive lidhur me kapacitetet bërthamore të vendit.
Tensionet SHBA-Rusi në rritje
Javën e kaluar, ish-presidenti amerikan Donald Trump deklaroi se kishte urdhëruar ripozicionimin e dy nëndetëseve bërthamore amerikane në “rajonet e duhura”, si kundërpërgjigje ndaj deklaratave të Medvedev që paralajmëronin për rrezikun e një konflikti bërthamor.
Në deklaratën zyrtare të saj, Ministria e Jashtme e Rusisë argumentoi se vendimi për të hequr moratoriumin ishte nxitur nga situata në zhvillim në Evropë dhe rajonin Azi-Paqësor, ku SHBA po vendos raketa të reja me bazë tokësore. “Kushtet për mbajtjen e një moratoriumi të njëanshëm nuk ekzistojnë më”, thuhet në deklaratë.
Fundi i epokës së Traktatit INF
SHBA u tërhoq nga Traktati për Forcat Bërthamore me Rreze të Mesme (INF) në vitin 2019, nën administratën Trump, duke akuzuar Rusinë për shkelje të marrëveshjes. Moska, nga ana e saj, pati deklaruar se nuk do të vendoste armë të tilla nëse SHBA vepronte njësoj.
Traktati INF, i nënshkruar më 1987 nga Presidenti amerikan Ronald Reagan dhe udhëheqësi sovjetik Mikhail Gorbachev, kishte ndaluar raketat bërthamore tokësore me rreze veprimi 500–5,500 kilometra, duke eliminuar kështu një kategori të tërë armësh strategjike nga Evropa.
Ministri i Jashtëm rus Sergey Lavrov deklaroi më parë për RIA Novosti se moratoriumi rus “praktikisht nuk ishte më i zbatueshëm dhe duhej braktisur”, duke akuzuar SHBA-të dhe aleatët e saj për neglizhencë ndaj paralajmërimeve të Rusisë dhe Kinës.
Kremlini shmang përplasjen me SHBA
Në një reagim të kujdesshëm ndaj deklaratave të Trump për ripozicionimin e nëndetëseve, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov minimizoi rëndësinë e tyre. “Nëndetëset amerikane janë tashmë në detyrë luftarake. Kjo është pjesë e një procesi të vazhdueshëm”, u tha ai gazetarëve.
Peskov shtoi se Rusia nuk dëshiron të përfshihet në polemika publike dhe bëri thirrje për kujdes me retorikën bërthamore: “Të gjithë duhet të jenë shumë, shumë të kujdesshëm”.
Kërcënime për sanksione dhe përshkallëzim
Tensionet vijojnë të rriten, me Trump që ka paralajmëruar sanksione të reja ndaj Rusisë dhe vendeve që blejnë naftë ruse, përfshirë Indinë dhe Kinën, nëse presidenti rus Vladimir Putin nuk pranon një armëpushim në luftën me Ukrainën deri të premten.
Putin deklaroi së fundmi se bisedimet për paqe kanë bërë përparim, por gjithashtu nënvizoi se Rusia “ka vrullin” në luftë – duke treguar pak gjasa për tërheqje apo lëshime të menjëhershme.