xAI i Elon Musk ka ngritur një padi kundër Apple dhe OpenAI në një gjykatë federale në Teksas, duke i akuzuar për marrëveshje të paligjshme që synojnë të mbytin konkurrencën në sektorin e inteligjencës artificiale (IA). Në qendër të mosmarrëveshjes është integrimi i ChatGPT në pajisjet e Apple, që sipas Musk, i jep OpenAI një avantazh të padrejtë ndaj rivalëve si chatbot-i i tij, Grok.
Çfarë pretendon padia?
Sipas dokumentit gjyqësor prej 61 faqesh, Apple dhe OpenAI kanë “bllokuar tregun për të ruajtur monopolet e tyre dhe për të penguar inovatorët si xAI”. Padia kërkon miliarda dollarë dëmshpërblim dhe përshkruhet si sfida më agresive ligjore e Musk kundër dy gjigantëve të teknologjisë.
Në qendër është vendimi i Apple për të integruar ChatGPT në iPhone, iPad dhe Mac, gjë që sipas Musk, bën “të pamundur për çdo kompani tjetër të IA-së të arrijë në krye të App Store”.
ChatGPT përballë Grok
Raportet tregojnë se Apple ka promovuar ChatGPT si një nga “Aplikacionet që duhen pasur patjetër” në App Store. Aktualisht, ChatGPT renditet si aplikacioni më i shkarkuar falas në iOS, ndërsa Grok i xAI ndodhet në vendin e 26-të.
OpenAI ka hedhur poshtë akuzat, duke i quajtur ato “vazhdimësi e modelit të ngacmimeve të z. Musk”, ndërsa Apple ende nuk ka reaguar.
A është kjo një çështje antitrust?
Sipas ekspertëve ligjorë, rasti mund të kthehet në një pikë kthese për mënyrën se si gjykatat amerikane do të trajtojnë tregun e IA-së. Christine Bartholomew nga Universiteti i Buffalos e përshkroi si “një kanarinë në minierën e qymyrit për rregullimin e antitrustit”.
Megjithatë, Apple mund të mbrojë vendimin e saj si zgjedhje biznesi në një treg konkurrues ose si masë sigurie teknologjike.
Musk zgjeron betejën ligjore
Kjo padi nuk është e vetmja përplasje e Musk me OpenAI. Ai ka ngritur një tjetër rast në Kaliforni kundër CEO-s Sam Altman, duke akuzuar kompaninë për braktisjen e misionit të saj jofitimprurës.
Ndërkohë, Musk po forcon perandorinë e tij të IA-së: xAI është integruar me platformën X dhe automjetet Tesla, ndërsa një marrëveshje prej 33 miliardë dollarësh synon rritjen e kapaciteteve të trajnimit të modeleve.
Efektet në treg
Pas njoftimit të padisë, aksionet e Tesla u rritën me afro 2%, duke reflektuar pritjet e investitorëve se Musk mund të përfitojë nëse xAI siguron dëmshpërblim ose arrin të shtyjë për më shumë konkurrencë në treg.
Ekspertët kujtojnë se Apple është përballur edhe më parë me akuza të ngjashme. Në rastin e profilit të lartë me Epic Games, një gjyqtar vendosi që kompania duhet të hapë më shumë sistemin e saj të pagesave. Juristët e Musk mund të përpiqen të paraqesin integrimin e IA-së nga Apple si një tjetër formë kontrolli monopolistik.
