Pas rishikimit afatmesëm të Fondeve të Kohezionit, një debat i ashpër ka shpërthyer në Parlamentin Evropian lidhur me mundësinë që kryeministri hungarez Viktor Orbán të aksesojë miliona euro nga fondet e ngrira të BE-së.
Komisioni Evropian ka theksuar se nuk do të lejojë përdorimin e fondeve të ngrira pa respektuar kushtet mbi sundimin e ligjit, lirinë akademike dhe të drejtat LGBTI. Megjithatë, eurodeputetë të ndryshëm paralajmërojnë se ekzistojnë boshllëqe ligjore që qeveria hungareze mund t’i shfrytëzojë për të zhbllokuar deri në 1,68 miliardë euro.
Eurodeputeti gjerman Daniel Freund deklaroi për Euronews se Hungaria ka marrë tashmë 160 milionë euro dhe synon të tërheqë edhe 600 milionë të tjera. “Orbán po luan lojëra me fondet. Derisa Hungaria të rivendosë sundimin e ligjit, asnjë cent nuk duhet të lirohet,” tha ai.
Ndërkohë, Komisioni përpiqet të qetësojë eurodeputetët, duke siguruar se çdo pagesë e mundshme kërkon miratimin paraprak të tij. Por për eurodeputetë si Tinneke Strik dhe Klára Dobrev, garancitë e Komisionit nuk janë të mjaftueshme. “Von der Leyen dhe PPE i dhanë Orbánit dhurata edhe në vitin 2022 dhe 2024. Nuk mund të përjashtohet që e njëjta të ndodhë sërish,” u shpreh Dobrev.
Në dhjetor 2023, BE-ja liroi 10,2 miliardë euro për Hungarinë, menjëherë pasi Orbán hoqi veton për paketën e ndihmës ndaj Ukrainës, çka nxiti dyshime për marrëveshje të fshehta politike.
Seanca plenare e javës së ardhshme në Parlamentin Evropian pritet të jetë vendimtare për fatin e fondeve të bllokuara. Shumica e tyre, rreth 28 miliardë euro, janë ngrirë për shkak të shqetësimeve për korrupsion dhe shkelje të sundimit të ligjit nga qeveria hungareze.Nëse Hungaria arrin të zhbllokojë një pjesë të këtyre fondeve, kjo do të përbënte një fitore të madhe për Viktor Orbán, por njëkohësisht do të thellonte edhe më shumë tensionet mes Budapestit dhe Brukselit.
