Departamenti i Shtetit të SHBA-së njoftoi të enjten vendosjen e sanksioneve të reja kundër tre organizatave joqeveritare palestineze, të cilat kanë mbështetur përpjekjet e Gjykatës Ndërkombëtare Penale (GJPN) për të hetuar dhe ndjekur penalisht shtetas izraelitë për krime të dyshuara lufte në Gaza.
OJQ-të e sanksionuara janë Al Haq, Qendra Al Mezan për të Drejtat e Njeriut dhe Qendra Palestineze për të Drejtat e Njeriut, të cilat i kishin bërë thirrje GJPN-së të shqyrtonte sulmet ajrore izraelite në vitin 2023.
Shtetet e Bashkuara, ashtu si Izraeli, nuk e njohin juridiksionin e GJPN-së dhe kanë kritikuar vazhdimisht urdhër-arrestet e lëshuara vitin e kaluar për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrin e Mbrojtjes Yoav Gallant, të akuzuar për krime kundër njerëzimit.
“Veprimet e GJPN-së krijojnë një precedent të rrezikshëm për të gjitha kombet. Do të kundërshtojmë çdo hap që rrezikon interesat tona kombëtare dhe sovranitetin e aleatëve tanë, përfshirë Izraelin,” thuhet në deklaratën e Departamentit të Shtetit.
Reagimet nga OJQ-të dhe organizatat e të drejtave të njeriut
Në një reagim publik, Al Haq i cilësoi sanksionet si “drakoniane, të paligjshme dhe jodemokratike”, duke theksuar se SHBA po përpiqet të shkatërrojë institucionet që kërkojnë llogaridhënie për viktimat palestineze.
Ndërkohë, organizata ndërkombëtare si Amnesty International dhe Human Rights Watch i quajtën sanksionet “një sulm të paturpshëm ndaj lëvizjes palestineze për të drejtat e njeriut”. Liz Evenson nga HRW theksoi se shtetet anëtare të GJPN-së duhet të kundërshtojnë “përpjekjet e SHBA-së për të penguar sundimin global të ligjit”.
Një linjë e vazhdueshme e politikës amerikane
Ky hap pason masa të mëparshme të administratës amerikane kundër GJPN-së dhe zyrtarëve të saj. Në muajt e fundit, SHBA ka ndaluar hyrjen e kryeprokurorit Karim Khan, ka sanksionuar gjyqtarë të përfshirë në hetim dhe ka synuar edhe zyrtarë të lartë të OKB-së që kanë kërkuar ndjekje penale të kompanive të lidhura me qeverinë izraelite.
Sanksionet e fundit pritet të ashpërsojnë më tej përplasjet mes Uashingtonit dhe institucioneve ndërkombëtare të drejtësisë, në një kohë kur shumica e fondeve dhe përpjekjeve për llogaridhënie janë përqendruar në konfliktin në Gaza.