Një studim i ri nga MIT imagjinon një teknologji revolucionare: lazeri i neutrinos, një rreze kuantike e krijuar nga atomet radioaktive të ftohura në temperatura afër zeros absolute. Neutrinot, grimca jashtëzakonisht të vogla dhe pothuajse pa masë që kalojnë nëpër trupin tonë çdo sekondë, mund të shndërrohen në një rrjedhë energjie të kontrolluar, sipas studiuesve.
Si funksionon lazeri i neutrinos
Fizikantët e MIT propozojnë të përdorin atome radioaktive të ftohura në një kondensat Bose-Ajnshtajn, një gjendje kuantike ku atomet sillen si një i vetëm. Në këtë mënyrë, zbërthimi i tyre radioaktiv sinkronizohet dhe lëshon neutrinot në një rrjedhë të shpejtë dhe të koherencës së lartë, ngjashëm me fotonet në një lazer konvencional.
“Neutrinot do të emetoheshin shumë më shpejt se zakonisht, pak a shumë si një lazer që lëshon fotone,” shpjegon Ben Jones, bashkautor i studimit dhe profesor i asociuar i fizikës në Universitetin e Teksasit në Arlington.
Normalisht, atomet radioaktive lëshojnë neutrinot ngadalë. Për shembull, rubidiumi-83 ka një gjysmë-jetë prej 82 ditësh, por në një gjendje kuantike të ftohur, një milion atome mund të lëshojnë neutrinot brenda disa minutash.
Mundësi të jashtëzakonshme për shkencën dhe teknologjinë
Nëse realizohet, lazeri i neutrinove mund të hapë mundësi të reja në fushat e komunikimit dhe mjekësisë. Për shkak se neutrinot pak ndërveprojnë me materien, një rreze mund të kalojë përmes Tokës ose hapësirës pa ndërhyrje, duke mundësuar komunikim në distanca të mëdha. Gjithashtu, zbërthimi radioaktiv prodhon izotope që mund të përmirësojnë diagnostikimin dhe imazherinë mjekësore, përfshirë rastet e kancerit.
Sidoqoftë, krijimi i një lazeri neutrinos është një sfidë e madhe. Ndërtimi i kondensatit nga atomet radioaktive nuk është arritur kurrë më parë dhe kërkon saktësi ekstreme dhe masa të rrepta sigurie. Megjithatë, studiuesit besojnë se një demonstrim i vogël laboratorik është i mundshëm.
“Nëse kjo arrihet, mund të mendojmë për përdorimin e tij si detektor neutrinosh ose si një formë të re komunikimi,” thotë Joseph Formaggio, profesor i fizikës në MIT dhe bashkautor i studimit. “Atëherë fillon vërtet argëtimi.”
Studimi u publikua në revistën Physical Review Letters dhe u raportua nga MIT News.
