Gjashtë kilometra larg kufirit me Rusinë, në Poloninë veriore, administratorja Agnieszka Jedruszak po gërmon një hendek ushtarak. E shtyrë nga frika për sigurinë e familjes së saj, përfshirë djalin 13-vjeçar, ajo është një nga mijëra polakët që po regjistrohen për stërvitje ushtarake vullnetare.
Polonia po përpiqet të mbushë radhët e ushtrisë me personel profesional dhe vullnetar, ndërsa shqetësimet rriten për agresionin e Rusisë në Ukrainë. “Do të bëja gjithçka për ta mbrojtur fëmijën tim dhe patjetër do të luftoja për të,” tha Jedruszak, e veshur me uniformë dhe fytyrë të kamufluar.
Rritje rekord e vullnetarëve
Më shumë se 20,000 polakë u regjistruan për trajnim vullnetar në shtatë muajt e parë të vitit 2025, duke tejkaluar nivelet e vitit të kaluar. Sipas kolonelit Grzegorz Wawrzynkiewicz, kreu i Qendrës Qendrore të Rekrutimit Ushtarak, rreth 40,000 vullnetarë pritet të përfundojnë stërvitjen deri në fund të vitit, më shumë se dyfishi i 16,000 në vitin 2022.
Polonia gjithashtu ka më shumë se dyfishuar shpenzimet për mbrojtje, nga 2.2% e prodhimit të brendshëm në 4.7% këtë vit, duke u bërë vendi me raportin më të lartë të shpenzimeve ushtarake në NATO, përpara fuqive si Gjermania, Franca dhe Britania.
Përgatitja ndaj një kërcënimi real
Stërvitjet zhvillohen në vendin e stërvitjes Branievo, ku tanket e Koresë së Jugut K-2 testohen dhe vendi jehon nga zhurma e motorëve dhe urdhrat e bërtitura. Polakët si Jedruszak përgatiten për “një realitet të ri” dhe për çdo kërcënim të afërt, ndërsa frika rritet pas rrëzimit të dronëve rusë mbi hapësirën ajrore polake – një incident që shënoi herën e parë që një vend anëtar i NATO-s ka qëlluar gjatë luftës në Ukrainë.
Mburoja Lindore dhe mobilizimi i forcave
Qeveria polake ka nisur fortifikimin “Mburoja Lindore” përgjatë kufijve me Bjellorusinë dhe enklavën ruse të Kaliningradit, duke kombinuar barrierat antitank me sisteme mbikëqyrjeje dhe luftë elektronike. Njësitë ushtarake po zhvendosen në lindje për të shfrytëzuar rekrutimin lokal dhe për të forcuar mbrojtjen në rajon.
Trajnimi vullnetar nuk detyron pjesëmarrësit të shërbejnë në luftë, por u mundëson atyre të bashkohen me Forcat e Mbrojtjes Territoriale, rezervën aktive ose pasive, duke krijuar një force të shkallëzueshme që mund të mbështesë strategjinë mbrojtëse të Polonisë.
Konteksti evropian dhe NATO
Rritja e shpenzimeve ushtarake dhe gatishmëria për t’u rekrutuar është më e lartë në Evropën Lindore krahasuar me vendet perëndimore, ku Gjermania dhe Britania përballen me vështirësi të rekrutimit dhe moral të ulët. Ekspertët theksojnë se aftësia e NATO-s për t’u përballur me Rusinë mbetet shumë e varur nga SHBA, sidomos për avionët luftarakë, raketat dhe sistemet e mbrojtjes ajrore.
Kryeministri polak Donald Tusk ka prezantuar programe të reja për trajnim vullnetar dhe mbrojtje civile, me objektivin për të trajnuar 100,000 vullnetarë deri në vitin 2027, duke forcuar gatishmërinë për të përballuar kërcënimet aktuale dhe ato të ardhshme.