Shtetet e Bashkuara po përgatisin një projektligj që synon mosmbështetjen ligjore të ndryshimeve të kufijve në Ballkanin Perëndimor, përfshirë marrëdhëniet midis Kosovës dhe Serbisë, si dhe ndarjen e mundshme të Republika Srpskas.
Nëse “Akti i Demokracisë dhe Progresit në Ballkanin Perëndimor” miratohet nga Kongresi dhe Senati amerikan dhe nënshkruhet nga Presidenti Donald Trump, SHBA-ja do të angazhohet ligjërisht që politika e saj e jashtme të mos mbështesë ndarjen e territoreve, shkëputjen ose ndonjë ndryshim tjetër kufitar bazuar mbi etni. Ky parashikim është pjesë e Seksionit 11 të projektligjit, që fokusohet tek raportet midis Kosovës dhe Serbisë, duke theksuar se marrëveshja e arritur më 27 shkurt 2023 me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian duhet të zbatohet shpejt.
Ligji synon gjithashtu të promovojë biseda bilaterale, iniciativa konkrete për rritjen e tregtisë dhe investimeve, si dhe mbështetje amerikane për një marrëveshje përfundimtare. Për herë të parë, projektligji përfshin edhe një paragraf mbi “mosndryshimin e kufijve”.
“SHBA-ja nuk do të ndjekë asnjë politikë që mbështet shkëmbimet e territoreve, shkëputjen ose forma të tjera të rivizatimit të kufijve përgjatë vijave etnike në Ballkanin Perëndimor si një mjet për të arbitruar mosmarrëveshjet midis shteteve kombëtare në rajon,” thuhet në draft.
Aktualisht, projektligji është referuar Komitetit për Punë të Jashtme dhe Komitetit të Drejtësisë në Dhomën e Përfaqësuesve për shqyrtim. Procesi mund të përfshijë dëshmi, ndryshime ose amendamente para se të kthehet për votim. Vetëm pas miratimit nga të dyja dhomat dhe nënshkrimit nga presidenti, ligji do të bëhet i zbatueshëm.
Një pjesë tjetër e projektligjit analizon ndikimin rus dhe kinez në Ballkan, duke kërkuar raport brenda 180 ditëve nga sekretari i Shtetit dhe drejtuesit e agjencive amerikane mbi aktivitetet që ndërhyjnë në proceset demokratike dhe kufizojnë lirinë e shprehjes.
Ligji gjithashtu fokusohet tek ekonomia dhe demokracia, duke përfshirë: rritjen e tregtisë dhe investimeve, integrimin rajonal, mbështetjen për sipërmarrjet e grave dhe të rinjve, përmirësimin e sundimit të ligjit, diversifikimin e energjisë dhe tranzicionin drejt energjive të gjelbra.
Sipas draftit, korrupsioni, varfëria, emigrimi i të rinjve, fushatat e lajmeve të rreme dhe varësia nga energjia ruse janë sfidat kryesore të rajonit. Projektligji pritet të forcojë angazhimin amerikan në Ballkanin Perëndimor dhe të sigurojë qasje të qartë kundër ndryshimeve të kufijve me dhunë ose bazuar mbi etni.
Debati për shkëmbimin e territoreve midis Kosovës dhe Serbisë ka rifilluar rreth vitit 2018 dhe ishte kundërshtuar ashpër nga spektri politik i Kosovës dhe aleatët ndërkombëtarë, për shkak të frikës se mund të tensiononte rajonin dhe të nxiste veprime të ngjashme në Bosnjë-Hercegovinë dhe vendet fqinje./Qendra.INFO
