Evropa po ndahet mes atyre që kanë ndërtuar një sistem financiar të drejtë dhe atyre që ende luftojnë me aksesin. Sipas Indeksit Global të Përfshirjes Financiare 2025, të publikuar nga Principal Financial Group dhe Centrumi për Kërkime Ekonomike dhe Biznesi (Cebr), Zvicra, Suedia dhe Danimarka kryesojnë renditjen evropiane, duke ofruar qasje më të mirë në produkte e shërbime financiare të përballueshme dhe të qëndrueshme.
Zvicra mban vendin e parë me 71.1 pikë, e ndjekur nga Suedia me 68.8 dhe Danimarka me 68.4, të treja në dhjetëshen më të mirë globale. Raporti vlerëson tre shtylla themelore: mbështetjen qeveritare, forcën e sistemit financiar, dhe rolin e punëdhënësve në edukimin dhe sigurimin ekonomik të qytetarëve.
Kamal Bhatia, president i Principal Asset Management, tha për Euronews Business se “kjo tregon se edhe kur bie mbështetja e punëdhënësve, shtyllat e tjera – qeveria dhe sistemi financiar – arrijnë të mbajnë ekuilibrin”.
Mbretëria e Bashkuar ngjitet në dhjetëshen më të mirë botërore
Mbretëria e Bashkuar renditet e katërta në Evropë dhe e dhjeta në botë me 61.8 pikë, duke kaluar ekonomitë e mëdha si Gjermania, Franca dhe Spanja.
Kjo ngritje lidhet me:
-
Rritjen e ndërgjegjësimit për skemat e pensioneve dhe kursimeve të detyrueshme,
-
Zgjerimin e edukimit financiar nga qeveria,
-
Dhe planin për rritjen e shpenzimeve publike me 70 miliardë paund në vit deri në 2030.
Sipas raportit, përqindja e qytetarëve britanikë që ndihen “financiarisht të përfshirë” u rrit nga 59% në 68% brenda një viti. Ndërkohë, Londra vazhdon të ruajë statusin si qendra më e fortë financiare e kontinentit.
Italia dhe Turqia në fund të tabelës
Në anën tjetër të spektrit, Italia (34.9) dhe Turqia (39.3) renditen të fundit në Evropë, nën mesataren evropiane prej 54.6.
Gjermania (53.3), Franca (47.9) dhe Spanja (44.1) mbeten gjithashtu poshtë nivelit mesatar.
Zvicra dhe Norvegjia kryesojnë për mbështetje qeveritare, Suedia dhe Danimarka për forcën e sistemit financiar, ndërsa Zvicra dhe Turqia befasojnë me rezultatet më të larta në mbështetjen e punëdhënësve.
Renditja globale
Në nivel botëror, Singapori ruan fronin me 81.1 pikë, i ndjekur nga Hong Kongu (71.7).
Në dhjetëshen e parë globale futen katër vende evropiane: Zvicra, Suedia, Danimarka dhe Mbretëria e Bashkuar.
SHBA zë vendin e shtatë, ndërsa Emiratet e Bashkuara Arabe (52.7) janë përpara disa ekonomive të mëdha evropiane.
Dixhitalizimi dhe edukimi financiar – çelësat e progresit
Raporti thekson se asnjë shtyllë nuk mjafton më vete. Progresi afatgjatë varet nga bashkëpunimi mes qeverive, sistemit bankar dhe punëdhënësve.
Sipas Bhatia, fintech-u dhe infrastruktura dixhitale janë faktorët kryesorë që kanë zgjeruar aksesin dhe sigurinë financiare.
“Zgjidhjet dixhitale nuk sjellin vetëm lehtësi, por edhe edukim e mbrojtje për qytetarët”, thekson ai.
Pse është ngadalësuar përfshirja financiare globale
Sipas Seema Shah, stratege në Principal Asset Management, viti 2025 shënon herën e parë që përfshirja financiare globale ka ngecur pas disa vitesh rritjeje.
Shah e lidh këtë me tërheqjen e mbështetjes nga punëdhënësit, të cilët për shkak të presioneve ekonomike kanë ulur përfitimet dhe fleksibilitetin financiar për punëtorët.
Megjithatë, vendet që kanë investuar në dixhitalizim dhe edukim financiar po tregojnë rezistencë më të madhe ndaj tronditjeve ekonomike.
