Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, deklaroi se plani i tij për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë është “përmirësuar ndjeshëm”, pasi ndërmjetësit amerikanë kanë zhvilluar bisedime të reja me Kievin dhe Moskën. Duke folur në Air Force One, Trump tha se dokumenti fillestar, i përqendruar në 28 pika, “nuk ishte një plan i mirëfilltë, por një koncept që po evoluon”.
Trump konfirmoi se i Dërguari i Posaçëm, Steve Witkoff, pritet të udhëtojë në Moskë javën e ardhshme për t’u takuar me Presidentin rus Vladimir Putin, ndërsa Sekretari i Ushtrisë Dan Driscoll do të zhvillojë bisedime paralele me zyrtarë ukrainas. Ai sugjeroi edhe mundësinë që dhëndri i tij, Jared Kushner, të bashkohet në mision.
“Po afrohemi me një marrëveshje që është e mirë për të dyja palët,” tha Trump, duke shtuar se mund të takohet vetë me Putinin dhe Presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy, por vetëm pasi të jetë bërë progres i mjaftueshëm.
Trump minimizon çështjen e territorit
Një prej pikave më të kontestuara të planit fillestar ishte kërkesa që Ukraina t’i lëshojë Rusisë territorin e Donbasit. Trump, duke iu referuar situatës në front, u shpreh se Rusia “mund ta marrë atë territor brenda dy muajve”, duke lënë të kuptohet se lëshimet territoriale janë të pashmangshme.
Plani fillestar i përgatitur nga SHBA dhe Rusia shkaktoi alarm në Ukrainë dhe kryeqytetet evropiane, pasi dukej se favorizonte fuqishëm Moskën. Kjo detyroi Kievin të hynte urgjentisht në negociata për të ndryshuar kushtet.
Bisedimet në Abu Dhabi dhe Gjenevë marrin vrull
Zëdhënësi i Sekretarit të Ushtrisë, Jeff Tolbert, tha se bisedimet e Driscoll me zyrtarë rusë në Abu Dhabi janë “duke ecur mirë”, dhe optimizmi po rritet.
Ndërkohë, takimi i së dielës në Gjenevë mes përfaqësuesve të lartë amerikanë dhe ukrainas krijoi, sipas Kievit, “një mirëkuptim të përbashkët mbi kushtet kryesore të marrëveshjes”.
Ukraina ka pranuar “thelbin e kornizës”, por çështjet më të ndjeshme, që lidhen me sigurinë, territorin dhe garancitë afatgjata, mbeten për t’u diskutuar drejtpërdrejt mes Zelenskyyt dhe Trumpit.
Këshilltari ukrainas Rustem Umerov tha se Zelenskyy është i gatshëm të finalizojë marrëveshjen “në datën më të hershme të përshtatshme gjatë nëntorit”.
Evropa shtyn për ndryshime të thella
Udhëheqësit evropianë, të shqetësuar se Trump i la jashtë fazës së parë të hartimit, po kërkojnë ndikim më të madh në proces.
Presidenti francez Emmanuel Macron deklaroi se momenti diplomatik është “vendimtar” dhe se përpjekjet për paqe duhet të shfrytëzohen menjëherë. Kryeministri britanik Keir Starmer tha se “pjesa më e madhe e tekstit tashmë është e pranueshme për Kievin”.
Zelenskyy: “Lista e hapave është e realizueshme”
Në një deklaratë të hënën mbrëma, Zelenskyy pranoi se është bërë “progres thelbësor” dhe se rruga drejt marrëveshjes së paqes po bëhet më e qartë. Ai konfirmoi se çështjet më të ndjeshme – që lidhen me sovranitetin, sigurinë dhe garancitë ndërkombëtare – pritet t’i diskutojë personalisht me Trump.
