Administrata e Donald Trump publikoi pa bujë Dokumentin e ri të Strategjisë së Sigurisë Kombëtare, një tekst 33-faqësh që ka ndezur alarmet në kryeqytetet europiane. Presidenti amerikan paralajmëron se Europa është përpara një rënieje historike – dhe në skajin më të errët të këtij vizioni, ai thotë troç se civilizimi europian rrezikon të zhduket brenda dy dekadash.
Europa në “rënien e saj më të thellë”
Në seksionin për Europën, dokumenti përdor gjuhë krejt të pazakonshme për një strategji zyrtare amerikane:
“Rënia ekonomike e Europës është e tejkaluar vetëm nga perspektiva reale dhe tronditëse e zhdukjes së civilizimit të saj.”
Sipas strategjisë, problemet e kontinentit nuk janë vetëm buxhetore apo ushtarake, por rrënjësisht kulturore e demografike. Teksti akuzon qeveritë europiane se po minojnë vetë demokracitë e tyre përmes:
-
politikave të dobëta të emigracionit,
-
censurës politike,
-
shtypjes së opozitës,
-
rënies së lindshmërisë,
-
humbjes së identitetit kombëtar.
Në mënyrë të nënkuptuar, dokumenti sugjeron se disa shtete të NATO-s brenda një apo dy dekadash mund të mos jenë më europiane në identitet, duke rrezikuar vetë kohezionin e Aleancës.
Ukraina: SHBA kërkon paqe të shpejtë
Për luftën në Ukrainë, strategjia e paraqet një objektiv të qartë:
“Interes kyç i SHBA-së është negociimi i një ndërprerjeje të shpejtë të armiqësive.”
Dokumenti nuk e kritikon Rusinë — diçka e paprecedentë për një dokument strategjik amerikan — por kritikon hapur disa qeveri europiane të cilat, sipas Washingtonit, po “shkelin parimet demokratike” për t’iu shmangur zgjedhjeve dhe për të shtypur kundërshtimin e brendshëm.
Trump kërkon stabilitet me Rusinë dhe një paqe të negociuar që “të rikthejë ekuilibrin strategjik” në Europë.
Europa e varur nga Kina
Strategjia akuzon BE-në, sidomos Gjermaninë, se po thellon vartësinë ekonomike nga Kina:
“Kompanitë gjermane po ndërtojnë impiantet më të mëdha në botë në Kinë, duke përdorur gaz rus që nuk mund ta sigurojnë në vend.”
Kjo, sipas SHBA, është një recetë për kolaps strategjik.
SHBA kërkon që Europa të marrë kontrollin e mbrojtjes konvencionale të NATO-s
Sipas burimeve të Reuters, Washingtoni i ka bërë të qartë aleatëve se deri në vitin 2027 Europa duhet të marrë pjesën më të madhe të barrës së mbrojtjes konvencionale të NATO-s — nga inteligjenca te raketat.
Ky është sinjali më i qartë se SHBA po përgatitet të tërhiqet gradualisht nga roli dominues në NATO.
Prioriteti i ri i Trump: Hemisfera Perëndimore
Dokumenti rikthen në qendër Doktrinën Monroe, me një version të ri të quajtur “Korniza Trump”:
SHBA do të fokusohet tek siguria në hemisferën e vet, duke kufizuar ndërhyrjet globale dhe duke synuar uljen e ndikimit kinez në Amerikën Latine.
“Mbrojtja e kufijve është elementi kryesor i sigurisë kombëtare.”
Kjo përfshin luftën kundër migracionit, karteleve dhe blerjeve kineze të porteve, minierave dhe infrastrukturës kritike.
Vlera tradicionale dhe “shëndeti shpirtëror” i Amerikës
Dokumenti është gjithashtu i tejmbushur me referenca për vlera tradicionale:
-
familja tradicionale,
-
identiteti perëndimor,
-
trashëgimia kulturore,
-
“shëndeti shpirtëror” i kombit.
Në thelb, strategjia e re e definon Trump-in si “President i Paqes” që kërkon diplomaci pragmatike dhe shmangjen e përballjeve të panevojshme.
Kina – kërcënimi numër një, por kërkohet marrëdhënie e balancuar
Ndryshe nga retorika e mëparshme, dokumenti e trajton Kinën si rival, por jo armik. Ai kërkon:
-
tregti të balancuar,
-
mbrojtje të industrive kritike,
-
por edhe ruajtje të “një marrëdhënieje të favorshme për të dyja palët”.
Në Indo-Paqësor, SHBA premton se nuk do të ndryshojë politikën për Tajvanin, duke ruajtur status quo-në.
