Komisioni Evropian ka transferuar këstin e parë prej 3 miliardë eurosh nga kredia e jashtëzakonshme e Asistencës Makro-Financiare (AMF) për Ukrainën. Kjo kredi është pjesë e një pakete më të gjerë financiare prej 18.1 miliardë eurosh, që BE-ja ka angazhuar për të mbështetur Ukrainën në përballimin e agresionit të Rusisë. Fondet do të shlyhen me të ardhurat e gjeneruara nga asetet e imobilizuara të shtetit rus në Bashkimin Evropian.
Mbështetje për rindërtim dhe stabilitet
Kjo ndihmë financiare është thelbësore për të adresuar nevojat buxhetore urgjente të Ukrainës. Mjetet do të përdoren për të garantuar stabilitetin makroekonomik dhe fiskal të vendit, për të rindërtuar infrastrukturën kritike të dëmtuar nga lufta, si dhe për të mbështetur sistemet energjetike, rrjetet e transportit dhe mbrojtjen ushtarake.
Kushtet e kredisë janë tejet të favorshme, me maturime deri në 45 vjet. Shlyerja e saj nuk do të jetë përgjegjësi e drejtpërdrejtë e Ukrainës, pasi fondet do të sigurohen nga të ardhurat që burojnë nga asetet e ngrira të Rusisë.
Nisma ndërkombëtare e mbështetjes
Kjo paketë financiare e BE-së është pjesë e një iniciative më të gjerë të quajtur “Përshpejtimi i të Ardhurave të Jashtëzakonshme” (ERA), e udhëhequr nga G7, që synon të sigurojë 45 miliardë euro mbështetje për Ukrainën deri në vitin 2027. Disbursimi fillestar vjen në një moment kritik, duke nënvizuar angazhimin e BE-së dhe partnerëve të saj për të ndihmuar Ukrainën të mbrojë lirinë dhe sovranitetin e saj.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, deklaroi:
- “Ukraina mund të vazhdojë të llogarisë te miqtë dhe partnerët e saj. Sot, ne i japim Ukrainës 3 miliardë euro për të mbështetur luftën e saj për liri dhe për të rindërtuar të ardhmen.”
Sfondi i vendimit
Nga fillimi i luftës në shkurt 2022, BE-ja dhe shtetet anëtare kanë ofruar mbi 134 miliardë euro mbështetje për Ukrainën, duke përfshirë ndihmë humanitare, financiare dhe për rindërtim. Ky angazhim është shoqëruar me sanksione të ashpra ndaj Rusisë, përfshirë ngrirjen e aseteve të Bankës Qendrore të Rusisë, të cilat arrijnë në 210 miliardë euro.
Në maj 2024, Këshilli i BE-së vendosi që të ardhurat nga këto asete të përdoren për të mbështetur Ukrainën. Kjo qasje ka për qëllim të dërgojë një mesazh të qartë: agresioni rus do të mbajë barrën financiare të rindërtimit të Ukrainës.
Perspektiva
Pjesa tjetër e kredive nga BE-ja pritet të disbursohet nga marsi deri në dhjetor 2025, me një ritëm prej 1 miliard eurosh në muaj. Kjo ndihmë vjen në një moment kur Ukraina përballet me sfida të mëdha për rindërtimin e vendit dhe ruajtjen e stabilitetit financiar.
BE-ja, përmes kësaj mbështetjeje dhe nismave të tjera, riafirmon solidaritetin e saj të palëkundur me Ukrainën dhe angazhimin për të siguruar paqen dhe qëndrueshmërinë në rajon.
