Udhëheqësit e Bashkimit Evropian, të mbledhur në një takim informal në kryeqytetin danez, kanë dhënë “mbështetje të gjerë” për projektet e reja të mbrojtjes, përfshirë krijimin e një muri evropian kundër dronëve, forcimin e mbrojtjes së krahut lindor dhe përdorimin e aseteve të ngrira ruse për të mbështetur financiarisht Ukrainën.
Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, tha pas samitit se udhëheqësit kanë rënë dakord të avancojnë projektet prioritare që “do të forcojnë sigurinë e Evropës në një kohë kërcënimesh të shumta”.
Katër projekte kyçe të mbrojtjes
Dokumenti i Komisionit Evropian, i prezantuar përpara takimit, propozon katër shtylla kryesore të sigurisë:
-
Murin evropian kundër dronëve,
-
Mbrojtjen e krahut lindor,
-
Mburojën e mbrojtjes ajrore,
-
Mburojën hapësinore të mbrojtjes.
Kryeministrja daneze Mette Frederiksen theksoi se Europa duhet të krijojë një rrjet të avancuar anti-dron, të aftë për zbulim dhe neutralizim të kërcënimeve. “Ne duhet të zhvillojmë një ekosistem evropian për dronët, duke u frymëzuar nga përvoja e Ukrainës”, tha ajo.
Edhe Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e quajti këtë një reagim të domosdoshëm ndaj “taktikave të luftës hibride” dhe paralajmëroi se duhet vepruar me shpejtësi për të ruajtur paqen në kontinent. Komisioni pritet të publikojë një plan veprimi për mbrojtjen brenda dy javësh, i cili do të shërbejë si udhërrëfyes për vendimmarrjen në samitin formal të BE-së më vonë këtë muaj.
Kredia për Ukrainën dhe dilemat belge
Përveç mbrojtjes, liderët evropianë diskutuan edhe idenë e një “Kredie për Dëmshpërblim” prej 140 miliardë eurosh për Ukrainën, e bazuar në asetet e ngrira të Bankës Qendrore Ruse, të cilat aktualisht mbahen kryesisht në Euroclear, Bruksel.
Sipas planit, kredia do të shlyhej vetëm nëse Rusia do të pranonte kompensimin e dëmeve të shkaktuara në Ukrainë. Ky mekanizëm do të ndihmonte Kievin të përballonte nevojat financiare dhe ushtarake afatgjata.
Megjithatë, propozimi ka ndeshur në rezistencë nga kryeministri belg Bart De Wever, i cili shprehu shqetësime mbi rreziqet ligjore dhe financiare që mund të bien disproporcionalisht mbi Belgjikën si vend pritës i Euroclear.
Von der Leyen siguroi se rreziku nuk do të mbetet vetëm mbi Belgjikën: “Është e qartë se rreziqet do të ndahen mbi supe më të gjera. Nuk ka sekuestrim të aseteve; pretendimi rus mbetet pretendim rus”.
