Bashkimi Evropian po përgatitet të prezantojë një aplikacion të ri celular, që do t’u mundësojë udhëtarëve të ruajnë pasaportat në formë dixhitale, me synimin për të bërë kalimet kufitare më të shpejta dhe më efikase. Shtetet anëtare kanë arritur tashmë një qëndrim të përbashkët, duke hyrë në një fazë vendimtare të krijimit të rregullores së re.
Si do të funksionojë pasaporta dixhitale
Pavarësisht teknologjisë së re, qytetarët do të duhet ende të mbajnë pasaportën fizike ose kartën e identitetit kur kalojnë kufijtë e jashtëm të BE-së.
Aplikacioni do të lejojë ruajtjen e një versioni zyrtar dixhital të dokumentit të udhëtimit, që përfshin:
-
të dhëna biometrike
-
fotografi
-
gjurmë gishtash
Udhëtarët do të mund t’i paraqesin dokumentet paraprakisht autoriteteve kufitare, duke zvogëluar kohën e kontrolleve dhe duke fokusuar verifikimet tek rastet e dyshimta.
Më shumë siguri për zonën Shengen
Sipas Këshillit të BE-së, dokumentet dixhitale do të:
-
forcojnë sigurinë kufitare
-
ulin rrezikun e falsifikimeve
-
lehtësojnë verifikimin e autenticitetit
Kjo pritet ta bëjë më të vështirë kalimin ilegal të kufijve dhe përdorimin e dokumenteve të rreme.
Kush po e zhvillon sistemin
Aplikacioni do të përbëhet nga tre komponentë:
-
aplikacion celular
-
shërbim autentifikimi
-
router i të dhënave të pasagjerëve
Të gjitha do të zhvillohen nga agjencia evropiane eu-LISA, që menaxhon sistemet kryesore të IT-së në BE, si VIS dhe EES. Sistemi i ri do të lidhet edhe me ETIAS, i cili pritet të bëhet funksional në 2026, duke mundësuar aplikime dixhitale për vizat dhe autorizimet e udhëtimit.
Kritika për rritje të mbikëqyrjes biometrike
Organizatat për të drejtat e njeriut kanë ngritur shqetësime se projekti mund të zgjerojë mbikëqyrjen biometrike, përfshirë njohjen automatike të fytyrës, duke hapur çështje të ndjeshme për privatësinë dhe monitorimin e qytetarëve.
Kur pritet të hyjë në fuqi
Sistemi nuk është miratuar ende.
Hapat e ardhshëm janë:
-
Marrëveshja mes Këshillit të BE-së dhe Parlamentit Evropian për tekstin final
-
Miratimi ligjor
-
Zbatimi teknik në nivel evropian
Vetëm pas finalizimit të këtyre fazave, aplikacioni mund të bëhet realitet për udhëtarët në BE.

