Tetëmbëdhjetë shtete anëtare të Bashkimit Evropian kanë aplikuar zyrtarisht për të përfituar nga skema mbrojtëse e financimit SAFE, në një total prej 127 miliardë eurosh nga fondi prej 150 miliardë eurosh që është vënë në dispozicion nga Komisioni Evropian.
Në listën e vendeve përfituese përfshihen: Belgjika, Bullgaria, Çekia, Kroacia, Qiproja, Estonia, Franca, Greqia, Italia, Hungaria, Spanja, Letonia, Lituania, Polonia, Portugalia, Rumania, Sllovakia dhe Finlanda.
Fillimisht, zyrtarët e BE-së kishin parashikuar pjesëmarrjen e 20 vendeve, ndërkohë që edhe Mbretëria e Bashkuar ishte përmendur si një kandidate potenciale për t’u bashkuar me programin. Megjithatë, deri më tani ajo nuk është përfshirë në listën përfundimtare.
Komisioni Evropian njoftoi se shtetet kishin afat deri në mesnatën e së martës për të dorëzuar aplikimet. Vetëm nëntë kishin dorëzuar kërkesat deri në mesditë, por pjesëmarrja mbetet e hapur, pasi ky afat konsiderohet “i butë” dhe aplikime të vonuara mund të merren ende në shqyrtim.
Zyrtarët evropianë, përfshirë Komisionerin për Mbrojtje, Andrius Kubilius, dhe Zëvendëspresidentin Ekzekutiv për Ekonominë, Valdis Dombrovskis, kanë dërguar më herët këtë muaj një letër të përbashkët për të nxitur vendet anëtare që të përfitojnë nga mundësia për kreditim në kuadër të skemës SAFE.
Sipas llogaritjeve të Komisionit, janë edhe 23 miliardë euro të paangazhuara që mund të shpërndahen përmes projekteve të reja ose për vende që ende nuk kanë shprehur interes. Afati për dorëzimin e propozimeve konkrete në Bruksel është deri në muajin nëntor.
Vendet e treta, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, mund të përfshihen në kontratat e prokurimit të skemës SAFE vetëm nëse kanë nënshkruar një partneritet sigurie dhe mbrojtjeje me BE-në. Londra ka ndërmarrë këtë hap në maj, por përfshirja e saj do të shqyrtohet vetëm pas pushimeve verore, në shtator.
Kjo nënkupton se Mbretëria e Bashkuar do të ketë vetëm dy muaj kohë për të përgatitur dhe dorëzuar projektpropozimet për t’u kualifikuar në fondet e mbetura të programit.