Bashkimi Evropian ka konfirmuar nisjen e Sistemit të Hyrje/Daljes (EES), i cili do të eliminojë vendosjen fizike të vulave në pasaportat e udhëtarëve që nuk janë nga blloku evropian. Zbatimi i këtij sistemi do të fillojë më 12 tetor 2025 dhe do të shtrihet në mënyrë graduale për gjashtë muaj në 29 shtetet evropiane, përfshirë edhe ato jashtë BE-së që janë pjesë e zonës Schengen – si Zvicra, Norvegjia, Islanda dhe Lihtenshtajni.
Sistemi i ri, i krijuar në vitin 2017 dhe i shtyrë disa herë për shkak të mungesës së përgatitjeve teknike në disa vende, do të regjistrojë automatikisht datat e hyrjes dhe daljes së vizitorëve nga vendet e treta, si dhe çdo rast të qëndrimit të tejzgjatur apo refuzimit të hyrjes.
Udhëtarëve do t’u mblidhen të dhëna biometrike si gjurmët e gishtërinjve dhe fotografia e fytyrës, në përputhje me kërkesat e sigurisë së BE-së. Pasaportat biometrike të vendeve të Ballkanit Perëndimor tashmë përmbajnë këto të dhëna, duke qenë të harmonizuara me standardet evropiane, dhe janë pjesë e marrëveshjes për lëvizje pa viza.
Megjithatë, implementimi i sistemit ka ngritur shqetësime për pritje të gjata në pikat kufitare, aeroporte, stacione treni dhe terminale tragetesh. Si rezultat, shtetet anëtare të BE-së kanë rënë dakord për një zbatim të fazuar – me fillim në gjysmën e pikave kufitare brenda tre muajve të parë dhe funksionim të plotë brenda gjashtë muajve.
“Kjo risi do të rrisë sigurinë kufitare, do të ndihmojë në identifikimin e qëndrimeve të paligjshme, do të luftojë mashtrimet me dokumente dhe do të përmirësojë kontrollin e fluksit të udhëtarëve,” deklaroi Magnus Brunner, komisionar për Migrim.
Komisioni Evropian ka paralajmëruar se sistemet e informimit dhe fushatat vetëdijesuese do të nisin në të gjitha vendkalimet kufitare dhe aeroportet e BE-së, për t’iu ardhur në ndihmë pasagjerëve përpara zbatimit të EES.
Ministria e Jashtme e Britanisë ka këshilluar udhëtarët që të përgatiten për vonesa të mundshme në kufi, duke theksuar se çdo kalim mund të kërkojë disa minuta shtesë për shkak të procedurave të reja të regjistrimit.
