Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara ndodhen në një fazë delikate negociatash për të shmangur një krizë të re tregtare. Komisioneri i Tregtisë i BE-së, Maros Sefcovic, gjatë debatit në Parlamentin Evropian, deklaroi se janë në “kontakt të vazhdueshëm me kolegët përtej Atlantikut”, duke kërkuar një marrëveshje të qëndrueshme dhe të pranueshme për të dyja palët.
Presion kohe dhe kërcënim tarifor
Edhe pse tensioni është zbutur pjesërisht pasi presidenti amerikan Donald Trump vendosi të shtyjë afatin për vendosjen e tarifave të reja mbi mallrat evropiane, Komisioni Evropian mbetet nën presionin e kohës për të arritur një marrëveshje. Trump, sipas raportimeve, ka paralajmëruar një letër zyrtare për BE-në brenda pak ditësh, duke kërcënuar sërish me tarifa në rast të mungesës së progresit.
Zëdhënësi i Komisionit, Olof Gill, konfirmoi interesimin e BE-së për një marrëveshje, por theksoi se varet nga gatishmëria e SHBA-së për një rezultat të balancuar.
Industria e automobilave në fokus – ulje tarifash dhe përjashtime
Detajet konkrete të asaj që cilësohet si “marrëveshje në parim” nuk janë bërë publike. Sipas agjencisë Reuters, BE synon uljen e tarifës 25% për industrinë automobilistike, nga e cila Gjermania do të përfitonte ndjeshëm.
Eurodeputeti socialdemokrat Bernd Lange përmendi në Strasburg mundësinë e përjashtimeve tarifore për sektorë si aviacioni, kozmetika dhe produktet mjekësore. Këto do të ishin përtej tarifës bazë prej 10% që aktualisht aplikohet.
Komisioneri Sefcovic sugjeroi se kjo marrëveshje mund të shërbejë si bazë për një marrëveshje të plotë tregtare afatgjatë mes dy zonave ekonomike.
Toni i bisedimeve, më miqësor se më parë
Të dyja palët raportojnë për një atmosferë më të butë në komunikim. Trump foli për një “shkëmbim shumë miqësor” me presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ndërsa BE konfirmoi biseda pozitive pas një telefonate gjatë fundjavës.
Megjithatë, eurodeputetët paralajmërojnë: një marrëveshje nuk i zgjidh të gjitha problemet.
Kujdes nga lëshimet – kërkohet klauzolë pezullimi
Socialdemokrati Lange kërkoi një klauzolë pezullimi, për të parandaluar Trump që të vendosë tarifa të reja gjatë negociatave. SHBA deri tani nuk ka pranuar një garanci të tillë.
Trump ka paralajmëruar tarifa sektoriale të reja, përfshirë një takst prej 50% për bakrin, si dhe njoftime të ardhshme për produktet farmaceutike.
“Nuk duhet të na ngacmojë Trump”, thonë eurodeputetët
Në Parlamentin Evropian u dëgjuan kritika të forta ndaj qasjes së SHBA-së. Eurodeputeti i Gjelbër Virginiajus Sinkevicius deklaroi:
“Nuk mund të lejojmë veten të na ngacmojë Trump. Nuk duhet t’i shesim vlerat tona për një marrëveshje të shpejtë.”
Ndërkohë, socialdemokratja Kathleen Van Brempt tha se prioriteti i BE-së nuk është një marrëveshje me Trump, por mbrojtja e punëtorëve dhe kompanive evropiane.
Nga ana tjetër, konservatori polak Michał Szczerba u shpreh në mbështetje të dialogut, por paralajmëroi se BE duhet të ketë një plan kundërmasash nëse bisedimet dështojnë.
Ekstremi i djathtë fajëson BE-në për përplasjen tregtare
Deputeti Jacek Ozdoba nga grupi i djathtë ECR fajësoi vetë BE-në për tensionet me SHBA-në, duke argumentuar se politikat mjedisore dhe ndalimi i makinave me naftë e bëjnë Evropën jokonkurruese. Ai propozoi që BE të ndryshojë qasje për të forcuar marrëdhëniet me SHBA-në.
Por shumë eurodeputetë u shprehën kundër çdo ndërhyrjeje në legjislacionin e BE-së. Komisioneri Sefcovic siguroi se rregullat e brendshme evropiane nuk janë të negociueshme, edhe në rast të një deklarate të përbashkët me SHBA-në.
Konflikti tregtar BE–SHBA mbetet i hapur, me një marrëveshje që ende varet nga balancimi i interesave politike, ekonomike dhe vlerave demokratike të të dyja palëve.
