Një studim i fundit i zhvilluar nga Instituti Italian i Teknologjisë dhe Universiteti Brown në SHBA ka zbuluar se njerëzit mund të “ndjejnë” dorën e një roboti humanoid si një zgjatim të trupit të tyre kur kryejnë detyra së bashku.
Eksperimentet u realizuan me robotin humanoid iCub, me madhësinë e një fëmije. Pjesëmarrësit u angazhuan në detyra bashkëpunimi, përfshirë prerjen e një sapuni dhe tërheqjen me radhë të një teli çeliku, ku interaktiviteti me robotin nxiti ndjesinë se dora e tij ishte pjesë e skemës trupore të njeriut.
Skema e trupit dhe integrimi i robotëve
Truri i njeriut krijon një “skemë trupore”, një hartë mendore që ndihmon në ndërveprimet me mjedisin, si lundrimi rreth pengesave ose kapja e objekteve pa menduar shumë për to. Studiuesit testuan nëse ky proces mund të përfshinte një robot, duke e bërë atë pjesë të perceptimit trupor të një personi.
Pas detyrës bashkëpunuese, pjesëmarrësit iu nënshtruan testit vizual të sinjalizimit Posner, për të matur reagimin ndaj një sinjali pranë dorës së robotit. Rezultatet nga 30 vullnetarë treguan se njerëzit reagonin më shpejt ndaj sinjalit pranë dorës së robotit, duke konfirmuar integrimin njohës të saj në skemën trupore. Ky efekt u shfaq vetëm tek ata që kishin bashkëvepruar aktivisht me robotin.
Faktori i lëvizjes dhe afërsia fizike
Hulumtimi tregoi se stili i lëvizjes së iCub-it kishte rëndësi të madhe. Efekti ishte më i fuqishëm kur gjestet e robotit ishin të gjera, fluide dhe të sinkronizuara me lëvizjet e njeriut. Po ashtu, afërsia fizike me dorën e robotit rriti perceptimin e saj si pjesë të trupit.
Pjesëmarrësit që e vlerësuan robotin si më kompetent dhe të këndshëm raportuan një lidhje më të fortë njohëse dhe një integrim më të thellë të dorës së robotit në perceptimin trupor. “Atribuimi i tipareve ose emocioneve njerëzore iCub-it rriti më tej integrimin e dorës në skemën e trupit; partneriteti dhe empatia forcuan lidhjen njohëse me robotin,” shpjeguan studiuesit në njoftimin për shtyp të 11 shtatorit.
Perspektiva për robotikën dhe rehabilitimin
Gjetjet e këtij studimi ofrojnë njohuri të reja mbi bashkëveprimin njeri-makinë dhe theksojnë rëndësinë e faktorëve psikologjikë në dizajnin e robotëve të ardhshëm. Robotët e inteligjentë duhet të jenë intuitivë, efektivë dhe të përshtaten me sinjalet njerëzore.
Ky progres mund të ketë ndikim të madh në rehabilitimin motorik, realitetin virtual dhe teknologjitë ndihmëse, ku bashkëveprimi i natyrshëm dhe i qetë me robotët është thelbësor.
