Komiteti Ekonomik dhe Social Evropian (EESC) është bërë institucioni i parë i Bashkimit Evropian që ka vendosur të pranojë anëtarë nga Kosova, duke i hapur rrugë pjesëmarrjes së organizatave të shoqërisë civile kosovare në strukturat këshilldhënëse të BE-së.
Sipas njoftimit të publikuar në faqen zyrtare të komitetit, EESC ka ftuar organizatat e shoqërisë civile në Kosovë që të aplikojnë për anëtarësim deri më 24 tetor, në kuadër të Nismës për Shtetet Kandidate për Zgjerim (ECMc), e cila është iniciuar më 2023.
“Me këtë nismë shpresojmë të fuqizojmë projektet që nxisin dialogun civil dhe social, duke forcuar angazhimin dhe bashkëpunimin brenda komuniteteve kosovare,” thuhet në thirrjen e publikuar nga komiteti, sipas raportimit të Radio Evropa e Lirë.
Një hap drejt integrimit gradual në BE
Në shkurt të vitit 2024, EESC u bë institucioni i parë i BE-së që pranoi anëtarë nga shtetet kandidate për anëtarësim, si Shqipëria, Bosnje e Hercegovina, Gjeorgjia, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Moldavia, Serbia, Turqia dhe Ukraina.
Megjithatë, Kosova nuk ishte përfshirë atëkohë, pasi ende nuk e ka statusin zyrtar të vendit kandidat në BE.
Në një përgjigje për gazetën Koha, komiteti ka konfirmuar se është vendosur të hapet faza e dytë e nismës edhe për Kosovën, duke e trajtuar atë si kandidate potenciale për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
“Nisma shënon një hap të rëndësishëm drejt integrimit gradual të shteteve kandidate, para se ato të bëhen pjesë e plotë e BE-së,” thuhet në njoftim.
Çfarë është EESC-ja?
Komiteti Ekonomik dhe Social Evropian është pjesë integrale e strukturës së BE-së, i themeluar më 1957 në bazë të Traktatit të Romës. Ai ka për qëllim të këshillojë institucionet e Bashkimit Evropian për politikat që ndikojnë drejtpërdrejt qytetarët dhe shoqërinë civile.
Komiteti përbëhet nga 329 anëtarë nga 27 shtetet anëtare të BE-së, të cilët përfaqësojnë grupe të ndryshme shoqërore dhe ekonomike, si sindikata, dhoma tregtie, organizata të biznesit të vogël e të mesëm, organizata të konsumatorëve, fermerë dhe mbrojtës të të drejtave të njeriut.
Anëtarët ndahen në tri grupe kryesore:
-
Grupi i Punëdhënësve
-
Grupi i Punëtorëve
-
Grupi i Organizatave të Shoqërisë Civile
Vetëm anëtarët që vijnë nga vendet e BE-së kanë të drejtë vote në EESC, por pjesëmarrja e Kosovës në këtë platformë shihet si hap simbolik dhe praktik drejt afrimit institucional me Bashkimin Evropian.
Konteksti
Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE në dhjetor të vitit 2022, por aplikimi ende nuk ka kaluar fazën e parë formale të shqyrtimit nga Këshilli i BE-së.
Hyrja në nismën e EESC-së shihet si një mundësi për të përforcuar rolin e shoqërisë civile kosovare në procesin e integrimeve evropiane dhe për të rritur prezencën e Kosovës në strukturat përfshirëse të BE-së.
