Gjashtë shtete anëtare të Bashkimit Evropian – Austria, Franca, Gjermania, Hungaria, Italia dhe Sllovenia – po i japin një goditje të re planit të Komisionit Evropian për Aktin e ardhshëm të Rrjeteve Dixhitale (ADN), duke kërkuar ruajtjen e kontrollit kombëtar mbi politikat kyçe të telekomunikacionit. Qëndrimi i përbashkët i dorëzuar Këshillit të BE-së rikthen tensionet rreth një prej reformave më ambicioze dixhitale të Komisionit, e cila pritet të propozohet në janar 2026.
Shtetet anëtare kërkojnë që politika e frekuencave, rregullat e telekomit dhe çështjet e ndërlidhjes IP të mbeten kompetencë e vendeve përkatëse, duke kundërshtuar përpjekjen e Komisionit për qendërzimin e rregullave për të ashtuquajturën “fushë loje të barabartë” midis operatorëve klasikë të telekomit dhe gjigantëve të shërbimeve dixhitale.
Dilemat politike nuk janë të vetmet. Konsumatorët dhe organizatat e biznesit kanë kundërshtuar rikthimin e tarifave të rrjetit, të cilat operatorët e telekomunikacionit i shtynë për herë të parë në vitin 2022. Sipas tyre, tarifat do të dëmtonin konkurrencën, inovacionin dhe neutralitetin e rrjetit, ndërsa do të shtonin koston për përdoruesit. Letra e përbashkët e publikuar në korrik thekson se këto ide janë refuzuar më parë dhe nuk duhet të rihapen.
Ndërkohë, një marrëveshje tregtare mes SHBA-së dhe BE-së, e arritur këtë verë, e ndalon BE-në të fusë tarifa të tilla. Neni 17 i marrëveshjes është i qartë: BE-ja angazhohet të mos zbatojë tarifa rrjeti – një premtim që Komisioni duhet ta respektojë, por që shumë aktorë dyshojnë se do të mund të mbijetojë pas debateve të brendshme të BE-së.
Situata u komplikua edhe më tej kur Bordi i Shqyrtimit Rregullator të BE-së, organi i brendshëm i pavarur që vlerëson cilësinë e përgatitjeve legjislative, ka lëshuar një opinion negativ mbi projektin e ADN-së, duke frenuar planet e Komisionit për publikimin e draftit në fund të dhjetorit.
Skepticizmi i shteteve anëtare nuk është i ri. Në diskutimet e Këshillit të TTE-së në dhjetor 2024, ministrat e BE-së vlerësuan se tregu i ndërlidhjes IP funksionon pa probleme dhe se mosmarrëveshjet aktuale menaxhohen me sukses nga rregullatorët kombëtarë. Ata paralajmëruan gjithashtu se lehtësimi i bashkimeve në sektorin e telekomit mund të dëmtojë konkurrencën në vendet që nuk mund të operojnë në një treg pan-evropian.
Me shtete, konsumatorë, partnerë ndërkombëtarë dhe mbikëqyrës që kundërshtojnë elementë të rëndësishëm të reformës, Akti i Rrjeteve Dixhitale po shndërrohet në një nga sfidat më të vështira politike për Komisionin Evropian në vitin 2026.
