Gjermania ka hyrë në një epokë të re politike, pasi koalicioni i ri qeverisës i udhëhequr nga konservatori Friedrich Merz mori zyrtarisht drejtimin e vendit këtë të martë, rreth tre muaj pas zgjedhjeve federale të mbajtura në shkurt.
Në krye të një koalicioni trepalësh të përbërë nga Unioni Kristiandemokrat (CDU), partia motër bavareze CSU dhe Socialdemokratët (SPD), Merz pritet të qeverisë për katër vitet e ardhshme me një axhendë që synon rimëkëmbjen ekonomike, rregullimin e emigracionit dhe forcimin e mbrojtjes.
Program ambicioz qeverisës: ekonomi dhe mbrojtje në fokus
Koalicioni e ka nisur me vrull, pasi ka miratuar një pako të madhe financiare prej 500 miliardë eurosh për infrastrukturën dhe klimën, e mundësuar nga ndryshimet kushtetuese që rrisin fleksibilitetin buxhetor të qeverisë.
Në qendër të programit të qeverisë është ringjallja e ekonomisë gjermane, e cila ka stagnuar që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Për të nxitur investimet, kompanive do t’u mundësohet përjashtim nga tatimi deri në 30% të investimeve për tri vitet e ardhshme, ndërsa nga viti 2028 do të nisë ulja progresive e tatimit për korporatat.
Gjithashtu, koalicioni planifikon ta thjeshtojë sistemin e rregullave duke shfuqizuar Ligjin gjerman për Zinxhirin e Furnizimit dhe duke u mbështetur në rregulloret e Bashkimit Evropian.
Kthesë e ashpër ndaj emigracionit dhe azilit
Një nga temat më të debatueshme është emigracioni. Koalicioni i ri premton kontrolle më të rrepta kufitare dhe kthimin e emigrantëve të paligjshëm, edhe në rastet kur aplikojnë për azil – një veprim që do të ndërmerret në koordinim me partnerët evropianë.
Nuk do të ketë programe të reja për zhvendosje vullnetare të refugjatëve, dhe ata me status të kufizuar do të përballen me kufizime në ribashkimin familjar për të paktën dy vjet.
Megjithatë, disa lehtësime mbeten në fuqi, si ulja e kriterit të qëndrimit për nënshtetësi nga tetë në pesë vjet dhe ruajtja e shtetësisë së dyfishtë për shtetasit jashtë BE-së.
Mbrojtja dhe siguria: kthim në shërbimin ushtarak
Përballë sfidave globale dhe pasigurisë në rritje, qeveria e Merzit planifikon të rikthejë një model të shërbimit ushtarak vullnetar sipas shembullit suedez, si dhe të krijojë një Këshill Kombëtar të Sigurisë për reagim më të shpejtë ndaj krizave.
Përveç kësaj, marrëveshja konfirmon përkushtimin ndaj NATO-s dhe marrëdhënieve transatlantike, edhe në rast të kthimit të Donald Trumpit në pushtet në SHBA.
Shkurtime në shpenzime, rritje të pagës minimale
Në planin financiar, administrata e re synon shkurtime të ndjeshme: 8% reduktim i vendeve të punës në administratën civile dhe përgjysmim të numrit të komisionarëve federalë. Reformat në përfitimet për papunësinë do të jenë më të ashpra, përfshirë mundësinë e ndërprerjes së përfitimeve në raste të refuzimit të punës.
Nga ana tjetër, në një lëshim për SPD-në, paga minimale do të rritet në 15 euro për orë.
Taksat, transporti dhe politikat sociale
Palët kanë rënë dakord për ulje të taksave për shtresat me të ardhura të ulëta dhe të mesme brenda dy vjetëve, ndërsa taksa për “solidaritetin” do të mbetet për të pasurit. Bileta e popullarizuar “Deutschlandticket” do të vazhdojë edhe pas vitit 2025, megjithëse pritet rritje çmimi pas vitit 2029.
Ndërkohë, do të garantohet pushim ligjor për lindje për gratë e vetëpunësuara, si dhe zgjerimi i “pensionit të nënave”. Paga standarde e pensionit do të mbetet në 48% të të ardhurave mesatare deri më 2031.
Pagesat digjitale dhe rishikimi i legalizimit të kanabisit
Ndër zotimet më të vogla por simbolike është ofrimi i një opsioni të pagimit digjital në të gjitha pikat e shitjes, një ndryshim i mirëpritur për shumë konsumatorë.
Në fushën e politikave shëndetësore, do të formohet një komision për të analizuar përgjigjen e Gjermanisë ndaj pandemisë së koronavirusit. Ndërkohë, legalizimi i pjesshëm i kanabisit do të rishikohet.
Një mandat që premton ndryshime – por edhe sfida
Friedrich Merz e nis mandatin me një mbështetje të gjerë, por edhe me pritshmëri të larta. Programi qeverisës mbetet ambicioz, por sfidat janë të shumta – që nga gjendja ekonomike, presionet migratore e deri te balancimi i interesave politike brenda koalicionit.
Rruga drejt katër viteve të stabilitetit do të varet nga mënyra se si ky koalicion do të përmbushë premtimet në një kohë kur Gjermania dhe bota po përballen me ndryshime të shpejta dhe të thella.