Një gjykatë federale e apelit në SHBA ka rrëzuar përdorimin nga ish-presidenti Donald Trump të kompetencave të jashtëzakonshme për vendosjen e tarifave doganore, duke i hapur rrugën mundësisë që administrata e tij të përballet me detyrimin për të paguar miliarda dollarë rimbursime.
Vendimi dhe efektet e tij
Me 7 vota pro dhe 4 kundër, gjykata vendosi se Trump kishte tejkaluar autoritetin që Kongresi i kishte dhënë përmes Aktit të Fuqive Ekonomike Ndërkombëtare të Emergjencës (IEEPA) të vitit 1977. Vendimi mbështet gjithashtu një aktgjykim të mëparshëm të Gjykatës së Tregtisë Ndërkombëtare, i cili arrinte në të njëjtin përfundim.
Tarifat e vendosura ndaj Kinës, Kanadasë, Meksikës, Bashkimit Evropian, Japonisë dhe Koresë së Jugut – të cilat Trump i justifikonte si masa kundër fentanilit dhe si “tarifa reciproke” për të ulur deficitin tregtar – u shpallën të paligjshme.
Vendimi hyn në fuqi më 14 tetor 2025, duke i lënë kohë administratës që të apelojë në Gjykatën Supreme.
Reagimi i Trump
Trump e cilësoi trupin gjyqësor si “gjykatë apeli shumë partizane” dhe paralajmëroi se bllokimi i tarifave do të ishte “një katastrofë totale për vendin” që do ta bënte Amerikën “të dobët financiarisht”.
Në një postim në platformën e tij Truth Social, ai shkroi:
“Me ndihmën e Gjykatës Supreme të Shteteve të Bashkuara, ne do t’i përdorim këto tarifa për të forcuar ekonominë tonë dhe për ta bërë Amerikën sërish të fuqishme.”
Qëndrimi i Shtëpisë së Bardhë
Zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë, Kush Desai, mbrojti politikat e Trump duke deklaruar:
“Presidenti Trump ushtroi ligjërisht fuqitë tarifore të dhëna nga Kongresi për të mbrojtur sigurinë tonë kombëtare dhe ekonomike nga kërcënimet e huaja. Tarifat mbeten në fuqi dhe ne presim fitoren përfundimtare në këtë çështje.”
Pasoja të mundshme financiare
Ekspertët e tregtisë paralajmërojnë se rimbursimet e detyrimeve doganore do të jenë një proces kompleks dhe mund të shkaktojnë një “valë sfidash ligjore” nga bizneset që kërkojnë kthimin e parave të paguara.
Sipas Departamentit të Thesarit, administrata Trump kishte mbledhur mbi 107 miliardë dollarë nga tarifat doganore midis shkurtit dhe korrikut të këtij viti, një pjesë e konsiderueshme e të cilave lidhet drejtpërdrejt me tarifat e rrëzuara nga gjykata.
Çfarë pritet më tej
Departamenti i Drejtësisë ka gjasa të çojë çështjen në Gjykatën Supreme, ndërsa raste të tjera që sfidojnë tarifat e Trump janë ende në shqyrtim në gjykatat federale. Debatet e ardhshme pritet të mbahen në fund të shtatorit në Gjykatën e Apelit të Qarkut të D.C.
