Audrey Crews, një grua e paralizuar për më shumë se 20 vjet, ka shkruar emrin e saj për herë të parë pas dy dekadash – jo me dorë, por vetëm përmes fuqisë së mendjes. Ky moment historik është arritur falë një implanti truri nga kompania Neuralink, e themeluar nga Elon Musk, që synon të ndërthurë trurin e njeriut me teknologjinë.
Në një postim që bëri bujë në rrjetin social X (ish-Twitter), Crews ndau një foto të ekranit të laptopit të saj ku ishte shkruar emri “Audrey” me ngjyrë vjollcë. “U përpoqa ta shkruaja emrin tim për herë të parë në 20 vjet. Po punoj për këtë. Lol #Neuralink”, shkroi ajo me humor.
Çfarë është Neuralink dhe Si Funksionon?
Neuralink është një ndërfaqe tru-kompjuter (Brain-Computer Interface – BCI) që mundëson kontrollimin e pajisjeve dixhitale vetëm përmes sinjaleve nervore. Çipi, i vogël sa një monedhë e vogël, implantohet në korteksin motorik të trurit dhe përmban 128 fije ultra të holla, të cilat kapin aktivitetin elektrik të trurit dhe e përkthejnë atë në komanda për kompjuterin.
Crews shpjegoi në detaje procesin:
“Ishte një operacion në tru. Ata shpuan një vrimë në kafkën time dhe vendosën fijet në korteksin tim motorik. Çipi është afërsisht sa një monedhë njëçerekëshe,” tha ajo, duke falënderuar stafin mjekësor në Qendrën Shëndetësore të Universitetit të Miamit për kujdesin dhe profesionalizmin.
Megjithatë, ajo theksoi se pajisja nuk rikthen lëvizshmërinë fizike:
“Dua të sqaroj se ky implant nuk do të më lejojë të ec përsëri. Është vetëm për telepati – për të komunikuar dixhitalisht përmes mendimeve.”
Elon Musk Reagon: “Një Mrekulli e Epokës Moderne”
Elon Musk, i cili ka investuar personalisht në këtë teknologji që nga viti 2016, reagoi ndaj postimit të Crews duke thënë:
“Ajo po e kontrollon kompjuterin vetëm duke menduar. Shumica e njerëzve nuk e kuptojnë se kjo është e mundur.”
Në provat klinike të Neuralink, Crews identifikohet si “P9”, ndërsa më parë ishte prezantuar edhe “P8” – Nick Wray, një tjetër pjesëmarrës që po eksperimenton me implantin N1 Telepathy.
Pionierët e Mendimit Dixhital
Nick Wray ndau përvojën e tij vetëm tre ditë pas aktivizimit të çipit, duke e përshkruar si “nivelin më të lartë të autonomisë dixhitale që kam pasur në vite.” Ai shprehu emocion për të ardhmen e kësaj teknologjie dhe pranoi se sëmundja e tij, ALS, e bëri një kandidat ideal për studimin:
“Nëse ALS është çmimi i hyrjes në këtë mundësi, atëherë e paguaj me dëshirë dhe pa hezitim.”
E Ardhmja e Neuralink: Nga Shpresa në Realitet
Neuralink nuk është më një koncept fanta-shkencor – është një teknologji që tashmë po ndryshon jetët. Kompania planifikon që në të ardhmen, kjo teknologji të ndihmojë jo vetëm personat me paralizë, por edhe ata me probleme të kujtesës, shikimit apo dëgjimit.
Audrey, e cila po vazhdon trajtimin në Miami, ka premtuar të ndajë më shumë video dhe informacione rreth përvojës së saj:
“Jam gruaja e parë në botë që po e bën këtë. Dhe kjo është vetëm fillimi.”
Çfarë është një BCI?
Një ndërfaqe tru-kompjuter është një pajisje që lexon sinjalet nervore dhe i përkthen ato në komanda për pajisje dixhitale, si kompjuterë, karrige me rrota inteligjente apo proteza robotike.