Përfaqësuesja e Lartë e Bashkimit Evropian për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Kaja Kallas, ka përmbyllur një vizitë tre-ditore në Ballkanin Perëndimor, ku vizitoi Serbinë, Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut, me një mesazh të qartë: Zgjerimi i BE-së në këtë rajon është prioritet strategjik dhe personal për të dhe për Unionin.
“Ballkani Perëndimor ka rëndësi strategjike për Bashkimin Evropian. Zgjerimi në këtë rajon është projekti ynë më i rëndësishëm gjeopolitik,” deklaroi Kallas, duke theksuar se integrimi gradual në tregun e vetëm të BE-së është një mundësi reale për vendet e rajonit.
Në Beograd: Reforma, jo rrugë të shkurtra drejt BE-së
Gjatë qëndrimit në Beograd, Kallas u takua me Presidentin Aleksandar Vuçiç, Kryeministrin Đuro Macut, Kryetaren e Kuvendit Ana Brnabiç, si dhe përfaqësues të opozitës dhe shoqërisë civile.
Në një konferencë për shtyp, ajo nënvizoi se Serbia duhet të ndërmarrë reforma thelbësore për të përparuar drejt anëtarësimit në BE, duke përmendur lirinë e medias, luftën kundër korrupsionit dhe reformën zgjedhore si prioritet.
“Nuk ka rrugë të shkurtra. Duam përparim të vërtetë, jo vetëm plotësim formularësh,” tha Kallas, duke shtuar se këto janë kërkesa që ndajnë edhe qytetarët në protesta me institucionet.
E pyetur për çështjen e aktivistëve të arrestuar në Novi Sad, ajo theksoi se BE-ja respekton pavarësinë e gjyqësorit, por se po ndjek me vëmendje zhvillimet në terren.
Kosova: Mbështetje për zhvillim, por kërkohet de-përshkallëzim në veri
Në Prishtinë, Kallas deklaroi se BE ka filluar heqjen e masave ndaj Kosovës, por paralajmëroi se vazhdimi i përkrahjes është i kushtëzuar me qetësimin e situatës në veri.
“E kam bindur shtetet anëtare të heqin masat, por disa kërkojnë që Kosova të zbatojë Marrëveshjen e Ohrit. Kjo është një mundësi për zhvillim, por nuk duam përshkallëzim të mëtejshëm,” theksoi ajo.
Gjatë takimeve me Kryeministrin në detyrë Albin Kurti, udhëheqësit opozitarë dhe përfaqësues të shoqërisë civile, Kallas nënvizoi rëndësinë e formimit të institucioneve të reja legjitime në Kosovë dhe bashkëpunimit ndërpartiak.
Ajo ritheksoi angazhimin e BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, duke konfirmuar ftesën për një raund të ri bisedimesh në Bruksel në kuadër të përpjekjeve për normalizimin e marrëdhënieve.
Në Shkup: Maqedonia e Veriut – modeli i integrimit gradual
Në ditën e fundit të vizitës së saj, Kallas udhëtoi në Shkup, ku u takua me Kryeministrin Kristijan Mickoski. Ajo përgëzoi Maqedoninë e Veriut për progresin dhe për faktin se është shteti i parë në rajon që ka nënshkruar një Partneritet Sigurie dhe Mbrojtjeje me BE-në.
“Ju po jepni shembull për gjithë rajonin. Bashkëpunimi në fushat e sigurisë, luftës kundër terrorizmit dhe mbështetja për Ukrainën tregojnë se integrimi gradual është i mundur dhe i suksesshëm,” deklaroi Kallas.
Mickoski shprehu gatishmërinë për dialog dypalësh me Bullgarinë në samitin e ardhshëm të NATO-s, duke theksuar se çështjet bilaterale nuk duhet të bllokojnë rrugën drejt BE-së.
Mesazh i qartë nga Brukseli: Reformë, stabilitet dhe bashkëpunim
Vizita e Kaja Kallas shërbeu për të ri-konfirmuar angazhimin e BE-së ndaj Ballkanit Perëndimor, por gjithashtu për të dhënë një mesazh të qartë: Anëtarësimi kërkon përkushtim të vërtetë ndaj reformave, vlerave demokratike dhe fqinjësisë së mirë.
Në një kohë kur tensionet gjeopolitike janë të larta dhe ndikimi rus mbetet shqetësim për Brukselin, BE e sheh stabilitetin dhe integrimin e rajonit si një prioritet strategjik të padiskutueshëm.